Cập nhật nội dung chi tiết về Chơi Và Nuôi Chim Khướu mới nhất trên website Lamdeppanasonic.com. Hy vọng thông tin trong bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu ngoài mong đợi của bạn, chúng tôi sẽ làm việc thường xuyên để cập nhật nội dung mới nhằm giúp bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất.
Chim khướu thuộc bộ sẻ gồm các loài chim rất đa dạng, có cỡ trung bình, một số loài khướu cỡ nhỏ. Bộ lông khướu mềm, dày, xốp, thường có màu xỉn, cánh tròn, chân khỏe và cao, thích nghi với việc di chuyển trên mặt đất và trên các cành cây, có tiếng hót vang và hay.
Phần lớn khướu sống thành đàn nhỏ, trong các tầng cây bụi hay dưới tán rừng, chủ yếu sống định cư. Nhìn chung, khướu được chia làm 3 loại về màu sắc:
– Khướu ô: Lông đen từ đầu đến chân.
– Khướu bạc má: Lông đen hoặc đen xanh, nhưng hai bên má có màu trắng.
– Khướu ô lờ: Lông đen, bên má có màu trắng nhạt, pha giữa ô và bạc má.
Người chơi chim thường thích nuôi khướu bạc má hơn, tại hai bên má trắng. Còn khướu ô thì nhiều người quan niệm là xui, tại toàn thân phủ một màu đen giống quạ, thỉnh thoảng lại phát ra tiếng kêu giống mèo nữa. Nhưng theo kinh nghiệm của các bậc tiền bối thì khướu ô hót được nhiều giọng và hay hơn khướu bạc má, sức chịu đựng của khướu ô lại dẻo dai, bền. Vì thế chim “mồi” thường được các tay săn chọn là khướu ô, và các tay bẫy chim khướu thường nói câu “Mồi ô vô bạc má”, tức là nếu mồi là khướu ô thì bẫy thường vào chim khướu bạc má.
Khướu được chia làm 2 loại về mục đích chơi:
– Khướu hót: nuôi để nghe hót, thữ giãn đầu óc, làm cho tinh thần được sảng khoái, giảm căng thẳng trong công việc và đời sống.
– Khướu đá: nuôi dùng để đá thư giãn.
Nếu người mới tập nuôi khướu thì khó mà phân biệt được con nào là khướu đá, con nào là khướu hót.
Lựa chọn khướu
Khướu đá: chọn những con dáng người to, chân trụ vững, ngón ngắn, móng vừa phải, vảy nổi lên, lông to bản và không ôm sát thân, mỏ ngắn nhưng to và chắc, lông đuôi ngắn, có một chỏm lông ở quanh mỏ dài và màu đen đậm, đặc biệt đám lông màu đen ở dưới cổ phải lớn. Đặc biệt nếu chú ý kỹ sẽ thấy đám lông ở hai má thường hay phồng và phình to hơn. Mỗi khi nghe tiếng chim khác hót hoặc bạn bắt chước giọng chim hót thì nó không hót lại mà thường phát ra âm thanh nghe như “khẹc, khẹc …”để tỏ thái độ khó chịu, kết hợp với tiếng kêu này là khướu thường hay phồng má, chân nhảy liên hồi.
Khướu hót: nếu khướu chuyên hót thì nhìn dáng người thanh mảnh hơn, lông mỏng, mỏ dài, chân thon, ngón dài, lông ôm sát thân, lông cánh bó dát thân sau, lông đuôi dài, khi nghe chim khác hót thì ít nhảy hơn, mỗi khi hót trả lời lại thường thì đuôi hơi vẫy nhẹ.
Nhìn chung thì người ta thường lẫn lộn giữa khướu hót và khướu cái, vì dáng người hơi giống nhau, nhưng nếu ai nhìn kỹ thì sẽ thấy những điểm khác nhau rõ rệt về đầu, lông ở quanh mỏ, râu và đám lông đen ở phía dưới cổ, chim trông thường thì lông đen đậm, đầu to hơn, nói chung là có vẻ oai vệ hơn, và chim mái chân thường ngắn hơn chim trống.
Muốn mua được một khướu trống hay, phù hợp với mục đích nuôi thì tốt nhất là kết bạn với những tay bẫy chim, vì họ đi bẫy nên biết con nào là chim trống, con nào hót được nhiều giọng và hay, con nào ít hót, con nào thích hợp cho việc đá hơn.
Khi mua chim nên nhớ: không nên vội vàng quyết định, ngồi ra xa một tí và quan sát. Nếu là chim nhốt chung 1 lồng lớn thì hãy chú ý đến những đặc điểm dù là nhỏ nhất của những con chim hót, vì chắc chắn nó là chim trông, nếu nghe hót “rò rò…” và kêu nhỏ nhỏ không hót tiếng nào to cả thì đó là chim mái. Chim trống hót nhiều điệu và nhiều tiếng hơn, tiếng vang xa. Sau đó xem tổng quan lại một lượt, để biết dáng con nào được, thích hợp cho mục đích nuôi của mình mới chọn. Nếu chim nhốt một lồng một con thì cũng làm tương tự, cách này dễ chọn hơn vì dễ so sánh giữa con này với con khác.
Có người lại thích khướu có móng trắng, vì theo họ khướu như vậy thuộc loại dữ, cho dù đá hay hót đều được cả. Chim móng trắng thì có vẻ lạ và quý hơn vì ít khi thấy, thuộc loại số ít nên người ta thường chuộng nuôi và tìm hơn.
Chăm khướu trong những ngày đầu về nhà
Khi đưa khướu về đến nhà, nên treo lồng hoặc áp lồng ở sát tường, đừng quên dùng phấn diệt kiến kẻ một đường trên tường bao lấy lồng. Áp lồng nơi nào ít người qua lại, có thể dùng giấy bào hoặc áo phủ khoảng 1/2 lồng trong vòng 2 ngày đầu để giúp chim trấn tĩnh. Nếu là khướu hót thì qua ngày thứ hai là nó bắt đầu xổ giọng, khi đó có thể tháo lớp phủ lồng ra, vẫn để lồng chim ở yên đó, không nên di chuyển ra vườn, để chim thích nghi và dạn người hơn. Khoảng 4 – 7 ngày thì thả 1 – 2 con cào cào cho chim, sau khi thả vào lồng thì nên lùi lại xa. ở những ngày sau, nên thả lần lượt từng con, khi chim ăn hết con này mới nhẹ nhàng đến gần và thả con khác vào, hành động nhẹ nhàng, từ tốn kẻo chim sợ. Khoảng 2 tuần sau là chim sẽ dạn người hơn, lúc này có thể mang chim ra vườn hoặc treo lồng trước nhà, gần cửa ra vào. Buổi tối không nên cho chim phơi sương. Tập cho chim dậy sớm, khi mặt trời chưa ló lên, ánh sáng mờ mờ, bạn nên đánh thức chim bằng cách nhẹ nhàng đưa lồng chim treo ở ngoài vườn hay treo trước cửa nhà. Có thể ban đầu chim hơi sợ nhưng làm như vậy khoảng 3 – 5 lần là chim sẽ quen. Khướu thích dậy sớm để hít thở không khí trong lành, sau đó nó sẽ hót do bản năng, bạn có thể lắng nghe và tập hót nhái lại giọng của nó. Làm như vậy thường xuyên thì chim sẽ quen với bạn.
Thức ăn cho khướu
Khướu là một loài chim ăn tạp, thích khám phá, lại dễ nuôi. Thức ăn của khướu thì thường là bột ngô xay nhỏ (4 – 6 lon sữa bò), tép khô (1 – 2 lon), bột dinh dưỡng của trẻ con (1 gói), trứng gà (2 – 3 quả).
Cách làm: bột ngô chiếm phần lớn, cho lửa nhỏ, đảo đều tay, nên chia làm nhiều lần để tránh trường hợp bột ngô bị cháy do đảo không đều, khi ngửi thấy thơm thì đổ ra ở một tờ giấy báo. Tép cho vào chảo, cho nhỏ lửa, sao vàng, đến khi nào cầm một con tép, bóp nhẹ mà thấy giòn, vỡ vụn là ổn, giã nát (giã nát vừa chứ không phải giã mịn), đổ vào đống bột ngô. Bột dinh dưỡng không cần sao vàng, cho vào đống bột ngô kia, đảo đều tất cả. Tiếp tục cho trứng gà vào, trộn đều tay, bóp vỡ vụn những viên bột, tiếp tục mang vào sấy hoặc đảo đều trên một chảo lốn, nhớ cho nhỏ lửa. Sau đó cho vào lọ, cho chim ăn dần.
Có thể mua bột Ba Vì hay bột khác dạng viên cho khướu ăn, nhưng nên xay nhỏ, vì nếu để như vậy thì khướu thường gắp viên bột thả vào nước (cho mềm) rồi mối ăn, như vậy làm cho nước mau bẩn, và mau bốc mùi. Xay nhỏ giúp chim ăn tại chỗ, không thể gắp thức ăn bỏ vào nước.
Khướu ăn trái cây nhưng ít hơn so với những loại chim khác, thỉnh thoảng nó mới ăn, nhưng chỉ một ít thôi. Nước uống thì nên cho uống nước đun sôi đã để nguội, vì thời gian ban đầu đưa chim về, nguồn nước lạ, thay đổi hoàn cảnh sốiig nên chim thường đi phân trắng hoặc phân xanh, nhưng đừng tỏ thái độ lo lắng, khi nào ổn định thì chim sẽ trở nên bình thường lại. Có nhiều người nghĩ do thức ăn nên thay đổi thức ăn liên tục, làm như vậy thì khướu mau xuống sức, nên để vậy để chim ăn và thích nghi dần.
Tắm và vệ sinh cho khướu
Khướu thích tắm, vì thế khướu thường sống ở những nơi mát, như gần khe, suối. Mang chim về nhà khoảng 2 tuần, khi chim đã dạn người hơn thì bắt đầu tập cho khướu tắm, sang chim qua lồng tắm (cẩn thận kẻo chim bay). Đưa hai lồng lại đến gần nhau, kéo cửa lồng lên, đứng lùi lại ra xa phía sau lồng có chim, khi đó khướu sợ sẽ tìm đường nhảy sang lồng tắm. Khi khướu đã qua lồng tắm thì nhẹ nhàng đến gần, đóng cửa lồng lại. Dùng nước tưới nhẹ hoặc vẩy nhẹ nước cho ướt lông khướu, phía dưới lồng có một chậu chứa nước. Nhớ là vẩy nhẹ, vì nếu vẩy mạnh là chim sẽ trở nên nhút nhát. Sau đó lùi lại phía sau, nên để lồng tắm ở nơi có nắng nhẹ, khi đó sẽ kích thích chim tắm hơn. Bạn ngồi ở gần đó, vừa xem chim vừa tranh thủ vệ sinh lồng kia, thay bột và nước. Ban đầu chim sẽ không dám nhảy xuống nước tắm, nhưng ánh nắng nhẹ sẽ kích thích nó, làm cho nó thấy khó chịu và ngứa ngáy, chim sẽ nhảy vào tắm. Khướu thích tắm nên có thể loại bỏ được lũ rận. Khi nào chim hay nhảy bám vào thành lồng chứ không đứng yên, không rũ lông là khướu tắm đủ, khi đó bạn nên mang lồng đến và sang chim qua lồng, cách sang cũng tương tự, đứng về phía lồng tắm, bắt đầu kéo cửa lồng, khi chim đã qua lồng bên kia thì đóng cửa lại, mang chim ra cho chơi nắng nhẹ, khi đó chim sẽ rũ lông, rỉa cánh cho hết bụi bẩn bám ở người.
Khi thấy chim hay rỉa lông, hay dùng chân gãi thì khi đó 80% là chim bị rận, có thể trị bằng cách tắm cho chim, pha vào nước một ít muối ăn, cho chim tắm bình thường. Làm như vậy vài lần sẽ khỏi.
Bên cạnh việc tắm bằng nước thì khi mặt trời lên có thể mang chim ra tắm nắng. Chim rất thích tắm nắng vào buổi sáng sớm , khoảng 3 – 5 phút là có thể mang vào, treo lồng ở trên cao. Có thể cho chim ăn cào cào theo chế độ sáng 2 con, chiều 2 con.
Phòng trị bệnh cho chim khướu
Bệnh ký sinh trùng
Khướu bị giun sán sống ký sinh ở đường ruột nên kém ăn, ốm, khát nước, xù lông, xệ cánh, đi phân lỏng có mùi hôi không màu. Dùng 15ml nước pha đường 25% cho chim uống liên tục trong 2 ngày.
Bệnh tiêu chảy
Do sức đề kháng của khướu kém, thừa lượng đạm, béo, tiêu hóa không hết tạo cho chủng chúng tôi gây bệnh tiêu chảy, phân thay đổi màu. Dùng 2mg ampicilin và 15ml nước pha đường cho chim uông liên tục trong 3 ngày.
Bệnh tụ huyết trùng (vi khuẩn )
Khướu bị bệnh thưởng ủ rũ, mắt lim rim, khó thỏ, chân co rút, đi phân lỏng có nhót và màu xanh. Dùng 2mg streptomycine hay kanamycine hoặc teramycine và 15ml nước pha đường cho chim uống liên tục trong 4 ngày.
Bệnh do virus
Khướu bị bệnh này thường rụt cổ, ngủ gục, bỏ ăn, khó thở, sút cân nhanh, run rẩy, đi phân lỏng, trắng, dính xung quanh hậu môn. Điều trị bằng vitamin hoặc mật ong pha loãng dùng cho tới khi chim hết bệnh.
Chơi Và Nuôi Chim Sơn Ca
Chim sơn ca là loài chim nhỏ sống trên mặt đất, thường có giọng hót mê hoặc và kiểu bay liệng kì dị. Như nhiều loài chim sống trên mặt đất khác, phần lớn các loài sơn ca có các vuốt chân sau dài, được người ta coi là giúp chúng ổn định hơn khi đứng.
Chim sơn ca có kích thước bé bằng chim sẻ. Giò của sơn ca phủ vảy cả hai mặt trước, sau (dưới kính lúp). Cạnh sau của giò tròn mà không sắc như những họ khác thuộc bộ sẻ. Giò và ngón chân có cấu tạo thích nghi với môi trường sống dưới đất. Giò khá dài, khoẻ, móng chân ở móng cái thường dài và thẳng. Mỏ hình chóp, mép mỏ trên và dưới trơn, mút mỏ trên có vết lõm. Cánh dài, nhọn có 9 hay 10 lông cánh sơ cấp. Đuôi có 12 lông. Bộ lông thường xỉn, màu nâu hung hay nâu, rất khó phân biệt với đất và cỏ khô. Chim đực, cái có bộ lông giống nhau hay hơi khác nhau. Các lông gáy thường dựng lên thành mào lông ngắn. Thức ăn chính là côn trùng và hạt cỏ dại. Làm tổ trên mặt đất trong các bụi cỏ. Mỗi lứa đẻ 3 – 5 trứng. Thời gian ấp trứng từ 12 – 16 ngày. Họ này phân bố rộng trên thế giới gồm 47 loài.
Chim sơn ca là loài chim có tập quán sinh hoạt dưới mặt đất là chính (không thể đậu và chuyền trên cành cây).
Có thể nói là cả 3 miền của Việt Nam đều có chim sơn ca nhưng hay nhất thì có sơn ca tại Bãi Cháy (Quảng Ninh): vừa lớn con, đẹp, giọng hót thì tuyệt; sơn ca Huế: lớn con, lông màu vàng nghệ, trán nổi vân; sơn ca Đà Nẵng: vân khía hót cũng hay; sơn ca Bà Điểm, Long Thành: hơi nhỏ con, màu lông tối, rất nhát, nuôi lâu dạn nhưng hót cũng tương đối hay.
Phần lớn các loài sơn ca có vẻ ngoài kém nổi bật. Chúng ăn sâu bọ và hạt. Chim sơn ca là biểu tượng cho hạnh phúc, hy vọng, may mắn, tự do, niềm vui, tính sáng tạo và ngày mới. Chim sơn ca từ trước đến nay đã được các nhạc sĩ, văn sĩ đưa vào trong âm nhạc và văn học như một hình tượng của sự trong trẻo, thanh khiết, tự do, hạnh phúc và tuổi trẻ.
Chim sơn ca có giọng hót rất tuyệt vời, liên thanh không đứt đoạn. Bay cao trên trời xanh vang vọng thánh thót, lưng lửng chân trời văng vẳng gió đưa, là đà trên ngọn cỏ ríu rít líu lo, chạy nhảy trên mặt đất rì rào êm dịu… Vũ điệu cũng không kém phần hấp dẫn – tung mình thẳng cao mất hút trên tròi cao, chỉ còn thấy một chấm đen nho nhỏ với tiếng hót vang vang, rồi từ từ hạ dần xuất hiện rõ nguyên hình, chập chập vỗ liên hồi cánh, lơ lửng lưng trời giữ yên một chỗ vang vọng tiếng hót, lại chao liệng xuống lướt ngang ngọn cỏ thanh thanh giọng hót, đứng trên gò đất phong phóng giọng sơn đồng, chạy dài trên đất líu lo líu rít. Chính nhò những đặc điểm trên mà hiện nay nuôi chim sơn ca làm cảnh đã trở thành một thú chơi tao nhã được mọi người ưa chuộng.
Lựa chọn chim sơn ca
Thường những người nuôi chim sơn ca chọn chim non để nuôi, chim già rất khó thuần hóa. Khi chim non mang về nuôi ta nên chọn cho đúng chim trống. Chim Sơn ca trống và mái có màu lông khá giống nhau vì thế khó phân biệt. Theo kinh nghiệm của một số người chơi chim sơn ca lâu năm thì chim trống có đầu, ngực và vai to hơn chim mái. Lông ở lườn chim trống nhiều hơn (vì chim mái trong mùa đẻ rụng bớt các lông tơ ở lườn để ấp trứng), ở ngực sơn ca trống, lông thường chẻ đôi. Lúc đi lại, nhảy nhót, chim sơn ca trống thường “thò lên thụt xuống” (nghĩa là nó cứ đi một hai bước thì đầu nó lại thò lên thụt xuống) và phát ra tiếng kêu “tít tít, cheo cheo” khá trong trẻo, gần giống tiếng hót. Trong khi đó chim mái thì phát ra những tiếng “xèo xèo” rè và đục hơn. Ta nhốt một vài chim non trong lồng khi đập tay vào chim trông thường ngóc đầu và phóng lên, còn chim mái thì chúi đầu xuống tỷ lệ này có thể đạt 80%.
Ngoài ra, để chọn chim trống, khi mua hãy banh nhỏ miệng chim sơn ca ra, con nào có từ 3 – 5 chấm đen trên lưỡi thì khả năng là chim trống đến 90%.
Cũng có thể chọn chim theo vùng. Theo kinh nghiệm của những người nuôi chim sơn ca thì sơn ca Huế và sơn ca Quảng Ninh có màu lông hung đỏ và có giọng hót rất hay, khi thuần dưỡng được nhiều mùa thì chim càng sung mãn và hót nhiều hơn.
Lồng nuôi sơn ca
Nuôi chim sơn ca phải có lồng cao, đáy chắc chắn đựng cát, nấm để chim đứng. Nấm thì chọn nấm có mấy nấc để tập cho sơn ca đứng lên nấm. Sơn ca cần lồng cao để thăng cao, múa dễ dàng. Chim sơn ca bổi mới mua về cho vào lồng thấp (khoảng 70cm cao) có nấm thấp.
Chim đã thuộc thì tìm lồng cao khoảng 1,2m, nấm khoảng 15cm là vừa, nếu có sơn ca mà thăng được (vừa bay vừa hót) thì cũng xứng đáng để cho nó ở trong lồng 2m vì nếu lồng thấp hơn, sơn ca bay mà đụng nóc thì sau vài lần là chúng sẽ không bay thăng nữa và chỉ đứng trên nấm mà hót thôi.
Thức ăn cho sơn ca
Có thể cho sơn ca ăn những loại thức ăn sau:
– Kê bóc vỏ trộn lòng đỏ trứng gà
– Gạo (tấm) + lòng đỏ trứng gà + bột nhộng tằm + tép
– Rau xà lách, cà rốt, dưa chuột, mướp đắng…
– Cho ăn bổ sung: châu chấu…
Chế biến thức ăn: Tôm tươi rang cho hết nước, phơi khô rồi cho vào máy xay sinh tổ xay nhuyễn, kê bóc vỏ, rang cho thơm, cứ 1kg kê cho 10 lòng đỏ trứng gà, 3 trứng còn nguyên lòng trắng, 0.5kg tôm (tính theo trọng lượng tươi) đã xay nhuyễn rồi trộn đều, sau đó phơi vài nắng và rang cho chín. Nếu có điều kiện thêm khoảng 1/2 muỗng cà phê premix loại cho gà. Với cách này có thể để khoảng 3 tháng mà không bị mốc.
Chim sơn ca cũng như nhiều loài chim khác, việc thay đổi loại cám ăn đột ngột có thể khiến chúng bỏ ăn, cơ thể kém ổn định, không căng và có khi còn suy yếu, thay lông bất thường. Vì vậy bạn nên tránh việc này, nếu muốn thay một loại cám có chất lượng tốt hơn loại cám chim đã ăn quen thì cần phải thay đổi từ từ để chúng không bị sốc.
Cho chim ăn thêm cào cào non (không cho ăn sâu, kể cả sâu khô và sâu tươi) vì nếu không, chim sẽ bị xoăn lông, phải đến mùa thay lông năm sau mới hết. Lúc Sơn ca căng lửa, các bạn có thể cho ăn vài con sâu tươi cũng được nhưng chỉ thời gian căng lửa thôi. Sơn ca nuôi trong lồng, nên treo nang (mai) mực cho chim ăn để mài mỏ và để cung cấp khoáng canxi.
Tắm cho sơn ca
Chim sơn ca không tắm bằng nước mà chúng tắm bằng cát. Mỗi tuần nên thay cát cho chim 1 lần (nếu không thì 2 tuần 1 lần cũng được). Cát cho chim tắm nên dùng cát biển mịn, có thể dùng cát xây dựng nhưng phải thay thường xuyên hơn nếu không muốn chim bị rận. Khi thay cát, bạn dùng 2 lồng để sát cửa và lùa chim qua, tránh dùng tay bắt vì chim sẽ trở nên nhút nhát.
Để sơn ca hót hay
Để nghe sơn ca non hót, bạn phải mất một thời gian nuôi, phải qua một kỳ thay lông, thay lồng, thường phải 5 – 7 tháng với điều kiện bạn phải chọn đúng chim trống. Có nhiều con đúng chim trống nhưng chậm hót, chế độ chăm chưa thích hợp cũng phải nuôi vài tháng mới bắt đầu hót. Tóm lại, nuôi sơn ca, chúng ta nên kiên trì. Sơn ca nuôi rất khó, bình quân nuôi một bầy khoảng 30 con chim non thì sau 6 tháng chỉ lựa lại được khoảng 5 – 6 con, 5 – 6 con này nuôi khoảng 4 – 6 tháng nữa thì bắt đầu hót, nếu có chim lớn, hay thì khoảng 10 tháng là hót tương đối. Theo kinh nghiệm của một số người chơi sơn ca thì nếu muốn có được một con chim hay, bạn nên mua 5 – 10 con chim non về nuôi tập thể, sau đó chọn lựa ra (nuôi càng nhiều tỷ lệ chọn lựa được chim hay càng nhiều). Với sơn ca Huế tỷ lệ nuôi thành công cao hơn.
Trong thiên nhiên chim sơn ca thường hót vào chiều mát (4 – 5 giờ chiều), chim thường bay vút lên cao rồi dang cánh, vừa hót vừa hạ xuống, rồi lại tiếp tục bay lên… Chơi chim sơn ca tương đối khó, thời gian tính bằng năm chứ không thể một sớm một chiều mà nghe chim hót được.
Chim sơn ca tương đối dạn, nuôi chim mộc già nó vẫn hót như bình thường. Tuy nhiên thời gian đầu sẽ vất vả hơn, nếu bạn có những hành động đột ngột, ảnh hưởng tới chim thì chim sẽ nhảy loạn xạ, dễ bị hỏng móng hậu. Với chim mộc già, việc luyện cho chim ăn cám cũng lâu và khó hơn. Nhiều loài chim khi bị bắt vào lồng vẫn ăn cám nhưng ăn dè dặt, sau đó suy yếu dần mà chết. Vì vậy, nếu mới bắt đầu nuôi sơn ca thì tốt nhất nên nuôi chim non và lựa ra những con hay để giữ lại.
Sơn ca đòi hỏi nhà đủ rộng, đủ nắng gió (thường thì một ngày, chim cần phơi nắng khoảng 6 giờ, những người chơi sơn ca thường phơi nắng cho chim từ sáng sớm qua hơn 12 giờ trưa). Thời gian phơi nắng càng lâu thì chim càng mau lên, tuy nhiên bạn phải tập từ từ, vì nếu chim chưa quen, sẽ ảnh hưởng xấu tới sức khỏe của chúng, và có thể chúng sẽ chết.
Nói về hình thức, một con chim sơn ca đẹp trên người phải có đốm. Về giọng hót, đòi hỏi phải luyến láy, đổi giọng liên tục từ thấp đến cao rồi lại từ cao xuống thấp, mỗi lần hót phải kéo dài ít nhất 30 hồi. Nhiều người nói rằng, chim sơn ca cứ căng là nó lên nấm hót nhưng chưa hẳn như thế, những con sơn ca hay đều lên nấm hót, vừa hót vừa búng cánh như chuẩn bị bay lên, trông rất đẹp mắt. Tuy nhiên, có những con sơn ca chỉ hót dưới nền cát. Sơn ca có thể hót từ 5 giờ sáng đến 7 giờ tối (mùa hè), cứ hót rồi lại nghỉ liên tục. Đó là điểm khác biệt so với nhiều loài chim khác.
Có được một con sơn ca thăng là rất quý. Tiêu chuẩn đầu tiên của con sơn ca thăng là khi bốc mình bay lên, nó phải dừng lại ở đỉnh lồng, bay vòng quanh, vừa bay vừa líu ríu hót, còn nếu chỉ tung mình lên rồi hạ xuống ngay là chưa được.
Để thưởng thức hết giọng hót của sơn ca, rất cần không gian yên tĩnh, không bị lẫn quá nhiều tạp âm. Vì vậy, những người chơi sơn ca sành ít khi chơi chung với các loại chim hót khác như họa mi, chích chòe, khướu, đặc biệt là yến hót, vì nếu nuôi yến chung với sơn ca thì chắc chắn chim sẽ bị lai giọng.
Nuôi chim sơn ca ít ai nuôi 1 – 2 con vì nó không sung cũng như khó luyện, nếu nuôi ít phải chịu khó đi dợt chim. Người tâ thường nuôi khoảng 5 – 6 con trở lên.
Phòng trị bệnh cho sơn ca
Bệnh tiêu chảy
Sơn ca rất ít khi bị tiêu chảy, nhưng do khẩu phần ăn không hợp lý nên sinh ra. Triệu chứng chim bị tiêu chảy là phân dính vào đít, phân nhão.
Để điều trị bệnh cần:
Hạn chế mồi tươi, cám dư thừa chất.
Kiểm tra thức ăn có mốc, có mùi không.
Thay cám và nước thường xuyên.
Cho viên vitamin B1 vào cám hoặc vào cóng nước.
Tìm bông hoa cỏ may (buộc thành túm sát nan lồng) cho chim tuốt ăn.
Chơi Và Nuôi Chim Chào Mào
Chào mào là loài chim thuộc bộ sẻ, sinh sống chủ yếu tại châu Phi và vùng nhiệt đới châu Á. Một số chào mào có màu sắc sặc sỡ với huyệt, má, họng, lông mày có màu vàng, đỏ hay da cam, nhưng phần lớn có bộ lông với màu chủ đạo là đen hay nâu ô liu đồng nhất.
Một số loài có mào rất đặc biệt. Nhiều loài sinh sống trên phần ngọn của cây cối trong khi một số loài chỉ sống ở các tầng cây thấp. Chúng thường đẻ 5 trứng có màu hồng tía trong các tổ trên cây và chim mái .
Lựa chọn chào mào
Khi chọn mua chào mào cần chú ý những chi tiết cơ bản như sau:
– Căn cứ vào hình dáng:
+ Mào: gốc mào to, khi mào dựng lên thì phải thẳng cạnh từ giữa mào xuống hết cổ, không gấp khấc ở cổ (nếu gấp khấc càng to thì gốc mào càng nhỏ – chim kém bền), ở trên đầu con chim, phần lông nào dựng lên thì tính là mào. Từ giữa mào lên đỉnh mào phải gom gọn. Đỉnh mào nhọn, không loe hoe. Mào càng cao thì nhìn chim càng uy nghi, đĩnh đạc. Mào thẳng đứng gọi là mào đinh, chim bền bỉ, nhiều nước chơi hay. Mào cong về phía trước là mào lân, chim dữ dằn, bản năng đàn áp, uy nghi oai dũng.
+ Yếm: Yếm là nét chính tạo ra sự quyến rũ, thu hút của chim chào mào. Nó cùng với cái mào đặt trùm lên đầu, quàng qua cổ, thả xuống 2 bên vai với màu sắc đen đậm khác biệt với màu nâu và trắng còn lại – tạo nên một dáng dấp và phong thái uy nghi mà chỉ chào mào mới có. Yếm đẹp thì phải đen đậm cùng màu với mào, càng dày càng đẹp, càng sâu xuống hai bên vai càng quý phái, càng khít càng quyến rũ… Hai bên yếm cân đối thì nhìn chim càng đẹp.
+ Mỏ: mỏ chim cần mảnh. Hai bên mép càng rộng giọng chim càng to vang, ra đấu càng uy lực.
+ Mí, má: mí đỏ không những là đặc điểm để báo hiệu chim đã trưởng thành hãy chưa mà nó còn là điểm xuyết độc đáo, tô điểm cho nét mặt của chim – như thể họa sĩ “điểm nhãn” để lấy cái “sắc thần” cho một bức họa chân dung vậy. Mí đẹp cần gọn, sắc phải thật tươi, thật sáng. Đặc biệt là hai mí phải đều nhau, thật cân đối. Má chim là phần được khoanh bằng một vệt lông đen ở ngay trên xương hàm. Má chim phải cân đối, hơi phồng đều nhau, vệt ngăn cách càng mảnh càng tốít – mặt chim dữ, nhưng không được đứt quãng, lông má phải trắng mịn.
+ Hầu: chim đẹp hay không, cái hầu góp phần rất quan trọng. Hầu chim không những tạo dáng mà nó còn báo hiệu nết chim bền, dữ, giọng chim khỏe, vang. Hầu chim là phần từ gốc mỏ dưới xuống cổ. Hầu to thì làm phần lông phồng căng lên, hầu nhỏ thì phần lông ấy chỉ phùng phùng lên thôi.
Các bạn chú ý đặc điểm này để đánh giá về cái hầu cho chính xác. Đôi khi con chim có hầu to nhưng mà do phần lông chỗ đó bị bết lại, hoặc bị rụng đi thì nhìn thấy nhỏ hoặc ngược lại, hầu nhỏ nhưng do lông xù lên lại cứ tưởng là to…
Để nhìn chính xác thì nên nhìn cái xương ở cổ, dưới xương hàm. Chim có hầu to thì đẹp, thường là nết bền, chim dữ, giọng tốt. Ngược lại hầu nhỏ thì thường có giọng đôi, giọng nhỏ nhưng lại đanh, vang.
+ Mình chim: mình chim nhìn chung phải thon dài, nhìn như con thoi đan lưới cá thì mới đẹp. Bộ lông chim khỏe là phải bóng như tơ, mượt như nhung, ôm ép gọn vào thân hình.
+ Vai: Vai phải nở nang nhìn con chim mới có lực, giúp cho bộ cánh linh hoạt. Vai nỏ thì nhạy cánh – chim siêng giang, búng. Vai nở mà hơi xếch lên nữa thì tuyệt vời, nó làm cho bộ cánh lúc nào cũng xệ xệ như đang cự nhau – chim đẹp, quý.
+ Ngực: nở, ưỡn ra, có lằn giữa ngực mới tốt. Ngực to phổi thường to – giọng chim vang, khỏe, chim bền nước.
+ Lưng: hơi gù thì đẹp – chim có dáng đứng chữ C (lưng tôm). Phần thắt lưng, là phần phía trên hai đùi chim, cần thon gọn (chim có eo) – phần này chỉ khi chim đứng giang cánh mới thấy.
+ Cặp cánh: gọn, lông cánh không tưa, dài quá phao câu, ốp gọn như 2 cái vỏ trai hai bên hông chim. Cặp cánh không nên xếp chéo nhau trên lưng- như vậy chim chưa có lửa.
+ Chân: Ngón chân thì phải to, dài. Móng thì cần to, ngắn gọn và cong đều. Cẳng chim mà càng tròn, bóng thì chim càng non tơ và ngược lại.
+ Bộ lông đỏ ở phần hậu môn: nhìn như củ tỏi là đẹp, cần nhìn thấy nó phân biệt rạch ròi với phần lông khác thì mới tốt.
+ Đuôi: đuôi phải dài và phải xếp thật gọn (đuôi một cọng). Đuôi phải đủ và đều để khi giang cánh xòe đuôi nhìn mới đẹp mắt.
– Căn cứ vào nết chim:
+ Siêng: Chim rao gọi leo lẻo.
+ Lực: Rao ra rả mà không bị hụt hơi. Có thể nhảy nhót ra cánh cả ngày không xù, đủ sức chinh chiến ít nhất 3 ngày liên tục.
+ Bền: chơi đều đặn, bền bỉ, dẻo dai – không ẻo lả do thời tiết.
+ Lì: Lạnh lùng như sát thủ, lì lợm như đô vật – mặc cho chim trời bu cắn, mặc cho nan lồng mài miết, mặc cho chim rừng hù dọa đe nẹt, chim vẫn chiến đấu tới cùng.
+ Đằm: Bình tĩnh, tự tin, không nôn nóng.
– Căn cứ vào lối chơi của chim:
+ Dang cánh xòe đuôi: Chim đứng cầu dang rộng 2 cánh xòe đuôi, đôi khi kết hợp sổ, chẻ.
+ Chớp: 2 cánh máy liên tục trong khi xáp đấu.
+ Rũ: chim xếp mào lại, đầu lượn như lươn, lưỡi lè như rắn, mình uốn như vũ nữ, cánh + đuôi vỗ nhẹ nhịp nhàng như đàn cò bay chậm… mục đích chọc tức đối thủ là chính và quyến rũ chim mái.
+ Bu, chụp: Chim đấu cứ hay nhảy bổ về phía đối thủ, chụp nan lồng, thò đầu ra rướn về phía đối thủ đòi cấu xé…
+ Nhứ: Khi đấu chim vừa chớp cánh vừa giật giật hướng về phía đối thủ – lối chơi này nhanh hạ gục đối thủ nhất.
+ Chao: Chim chao bên này, bên kia cầu như kiểu vừa bỏ chạy vừa rủ rê. Lôi chơi này thường có ở chim mồi sành hay đi bẫy.
+ Kết hợp: chim có nhiều lối chơi như ở trên.
– Căn cứ vào mục đích:
Thứ nhất: nếu bạn muốn nghe hót, thì chỉ cần con nào mở miệng nổ đều và mau mỏ là được, có thể chọn về nuôi để nghe hót.
Về bộ chim thì có 2 kiểu trường bộ và đoản bộ, thường thì trường bộ trông đẹp hơn, dáng chim dài đòn, tính cả đuôi cả cổ và thân thon nhỏ, khi căng hót, chim rướn người trông sẽ đẹp, đoản bộ thì chim ngắn hơn, đầu hơi to và cổ, thân ngắn, hót thường đứng thẳng người và lưng quy hơn (lưng quy có nghĩa là khi hót chim phải đứng hình chữ C, cổ thẳng, hầu ưỡn, lưng gập, đuôi cụp vào trong).
Thứ hai: nếu bạn muốn có chim vừa hót ở nhà vừa hót đấu trên đấu trường, thì lại có nhiều tiêu chí hơn, đầu tiên chim đấu là chim thường trên 1 năm tuổi lồng, chim phải đứng lồng thì mới đem đi đấu tốt được, chim đấu nên là chim bẫy già rừng thuộc lên, tướng chim phải dữ, mắt sắc bén, tròn to, lông đỏ trên má mọc hướng lên trên.
Dáng bộ đều đặn, chân ngắn, mào cao, to, mỏ dài mỏng mỏ, đầu to, hầu mỏ lớn. Nếu chào mào sống ở khu vực phía Bắc thì phải chọn con yếm dài, chim không giới hạn về trường bộ hay đoản bộ, nhưng thường chim đoản bộ đấu bền hơn, viền đen kẻ trên má phải sắc rõ, chim nổ ra chuông giọng đanh, hót lớn giọng, vang xa, thường át được chim đối thủ qua giọng, khi hót chim phải ra được tiếng ché to.
Nếu đạt tiêu chí trên thì hoàn toàn bạn có được một chú chim đấu thi tốt về dáng bộ, thế đấu và khả năng của nó thì là do đi dợt nhiều chim sẽ căng và sung lên, học được nhiều giọng và đấu đảo giọng rất hay, chim phải đảo giọng liên tục nhằm lấn át chim đốỉ thủ.
Tiêu chí chọn chim thì là vậy, nhưng chọn được một con tiềm năng thì cực khó, thường thì chim bẫy bán ở ngoài đều là chim loại 3, chim loại 1 và 2 đều được các tay săn và chủ cửa hàng tách ra bán riêng cho các tay chơi chuyên nghiệp.
Lồng nuôi chào mào
Lồng cho chào mào thì không cầu kỳ quá, bỏi chỉ cần đơn giản rộng rãi cho chim nhảy để cặp chân được khỏe là tốt. Nếu ta nuôi lồng hẹp quá chim không được vận động tốt, khiến cặp chân yếu đi, đặc biệt nuôi từ chim con. Lồng nhỏ gọn trừ khi là để ép chim bổi cho chúng dạn dĩ mà thôi. Khi đã khá dạn ta nên cho vào lồng rộng. Chim con nuôi từ lúc móm mồi cũng vậy. Khi chúng tự nhảy được thì loại này đã dạn. Ta không nên dùng lồng nhỏ để nuôi vì tuổi chim con đang phát triển, không có chế độ dinh dưỡng và điều kiện hoạt động tốt thì chim sẽ yếu đi.
Cầu cho chim: Nên dùng loại to vừa đủ để chân chim bám vào, không quá to, lại không nhỏ, bởi vì nhỏ quá chim đậu lâu ngày móng sẽ mọc dài ra nhanh. Chân không được bám vững. Nhiều người thường dùng cầu cong, uốn lượn, điều này là không nên như thế khiến con chim đứng đậu không cân bằng thân hình, sẽ gây ra dị tật cho chân chim.
Tắm cho chào mào
Để tắm cho chào mào cần có một cái lồng tắm, một máng nưổc để chim tắm, một cái cầu để chim đậu, dùng keo 502 để dán chặt cây cầu đó vào lồng cố định hẳn.
Sang chim qua lồng tắm, đặt lồng ở nơi nào nắng nhẹ, thích hợp cho chim tắm nhất là khoảng 10 giò 30 phút đến 12 giờ trưa vì thời điểm đó nắng đẹp, kích thích chim tắm.
Dùng nước vẩy nhẹ lên người chim, sau đó đổ vào máng tắm khoảng 1/2 nước (đổ nhiều chim sẽ ngợp và không tắm). Đặt lồng nơi có nắng nhẹ.
Chim bị nước dính vào lông sẽ rỉa lông, rũ lông cho khô, nắng nhẹ kích thích cho chim cảm thấy khó chịu trong người, và sau vài lần rũ lông chim sẽ nhảy vào máng để tắm.
Nếu chim còn nhát thì trong khi chim tắm không nên đứng quá gần. Tắm cho chim giúp chim có bộ lông đẹp, và chim mau dạn người hơn. Nếu bận thì có thể 2 ngày tắm 1 lần cho chim.
Sau khi chim tắm xong thì sang chim qua lồng cũ thường nuôi nó, sau đó mang ra nơi nào có nắng nhẹ để chim rũ lông và sưởi cho khô lông. Khoảng một lúc là mang chim vào, treo ở nơi nào cao và thoáng.
Thức ăn cho chào mào
Chào mào có nhiều nguồn thức ăn nên đối với cám ăn hàng ngày, chỉ cần đủ chất dinh dưỡng cơ bản. Cám chim thì có nhiều hãng sản xuất, đóng gói bán nhiều trên thị trường. Nếu có điều kiện, bạn nên chọn cho mình một công thức phù hợp với chim thì tự làm cám cho chim theo các thành phần đó là tốt nhất.
Đối với cám tự làm hay với cám bán sẵn, sau khi mở gói không nên để quá 1 tháng. Nhiều khi nhìn cám vẫn tươi nguyên, mùi vẫn thơm ngậy nhưng đã có một số chất khi tiếp xúc với không khí nó bị biến đổi gây rối loạn tiêu hoá. Khi đã xác định được công thức cám thích hợp rồi thì phải theo đuổi công thức này lâu bền, tuyệt đối không được đột ngột thay đổi các thành phần cơ bản của cám. Lý do là: cơ thể của chim đang thích nghi, đang phát triển bình thường với các thành phần cơ bản, việc trao đổi, hấp thụ chất đang được diễn ra bình thường, nhưng đột ngột bị ngắt đi, thay vào một chất khác, điều này làm chim không kịp thích nghi, cơ thể chim bị thiếu hụt các chất quen thuộc, nhẹ thì chim bị rối loạn tiêu hoá, suy nhược một thời gian, khi nào thích nghi với cám mới thì phát triển bình thường.
Nặng thì tiêu chảy dài ngày, xù lông, bất thưòng, suy dinh dưỡng, suy kiệt và có thể sẽ chết. Muốn đổi cám thì bắt buộc phải làm từ từ, bạn trộn hai loại cám vào với nhau rồi hàng ngày rút dần tỷ lệ cám cũ đi, tăng dần tỷ lệ cám mới lên.
Thức ăn chính của chào mào có thể là:
– Các loại cám dành cho gia cầm bán đóng gói sẵn (cám Ba Vì, cám Con cò…).
– Trứng vịt, trứng gà: nếu trộn 10 quả thì lấy 10 lòng đỏ + 3 lòng trắng. Nếu không có điều kiện phơi, sấy thì nên luộc chín rồi cà nhỏ ra để trộn sau đó phơi, sấy thật khô. Cám trộn trứng thì mỗi mẻ đủ để chim ăn trong vòng 15 – 20 ngày.
– Trứng vịt lộn, trứng cút lộn
– Tép khô
– Bột ngũ cốc hoa quả (bột dinh dưỡng dành cho trẻ em)
– Cơm nấu từ gạo nếp lứt: thứ này nóng, nếu chọn thì nên cho ít thôi.
Thức ăn bổ sung đối với chào mào là trái cây, côn trùng:
– Trái cây: Chào mào đặt biệt thích chuối. Có điều kiện thì cho ăn chuối tây là tốt nhất, không làm cho chim bị tiêu chảy. Ngoài ra chào mào cũng thích ăn nho, cà chua, hồng, cam quýt ngọt, dưa hấu. Về liều lượng thì trong một tuần có ít nhất 3 ngày chim được ăn trái cây.
– Chào mào cũng thích ăn khoai lang, khoai tây, khoai mỳ, cà rốt luộc.
– Côn trùng: Cào cào non là lựa chọn số 1 cho chào mào, nhưng có con thích ăn cào cào, có con không thích, không ăn, vì vậy phải tập cho chim ăn bằng cách cho nhịn đói rồi để mấy con cào cào vào cóng (bẻ chân cẳng cào cào đi). Có điều kiện cho ăn đều đặn hàng ngày thì quá tốt, nếu không thì vài ba ngày cho ăn một lần, mỗi lần chừng 5 – 7 con là vừa.
– Không nên cho chào mào ăn dế, dế hăng không hợp với chào mào. Bạn cũng không nên tập cho chào mào ăn thịt bò, thịt heo tươi sống, tôm tươi – không tốt cho hệ tiêu hoá của nó.
Nước uống: Nước uống cần sạch sẽ là đủ rồi, không cần phải đun sôi để nguội, nên lấy nước từ bể hay lu chứa để không còn hơi thuốc clorua trong nước máy. Cóng nước không để quá 3 ngày, không để rong bám, đặt biệt, nếu chim ỉa vào là phải đem ra thay ngay.
Giữ ấm cho chào mào
Thân nhiệt của chim cao rất nhiều so với con người nên nó có thể chịu được sự giá rét mà không cần đến “lửa hồng, chăn ấm” như loài người chúng ta phải sử dụng đến. Tuy nhiên, có một số loài chim vẫn không thể gượng được nên nó đã tạo thành tập tục trú đông mỗi khi mùa lạnh bắt đầu.
Chào mào là loài chim sinh sống cố định theo vùng miền, không có sải cánh bay xa như cò, sếu… nên khả năng di cư khi mùa đông đến là rất ít, nên vấn đề bám trụ ở đó và vượt qua mùa đông là chuyện thường thấy. Để giữ ấm cho chào mào cần treo chim ở nơi kín, không có gió lộng hoặc trùm một nửa áo lồng.
Nuôi chim bổi thành chim thuần
Bắt đầu nuôi thì nên nuôi hai con, nếu độ bay tung lồng của nó còn nhiều quá thì che bớt nửa lồng rồi từ từ mà mở dần ra. Để hạn chế thương tích cho chim ta có thể để vào lồng che bằng lưới ruồi, khiến chào mào không chui đầu ra được. Cách tập cho chim dạn người bằng cách treo gần chỗ người qua lại, treo thấp ngang nửa thân người, thỉnh thoảng đút cho chim ăn sẽ giúp chim dạn dĩ hơn. Chào mào
Chăm sóc chào mào trong thời gian thay lông
Cũng như các loài chim khác chào mào có mùa thay lông vào khoảng tháng 8 đến 11 dương lịch. Cũng không hiếm những trường hợp thay lông trái mùa, thay lông sớm, muộn do thay đổi môi trường sống, thức ăn, khí hậu…
Dấu hiệu đầu tiên để chúng ta nhận thấy chúng bước vào mùa thay lông là bộ lông cũ có dấu hiệu khô, xơ, khi tắm hoặc dính mưa bộ lông này ướt rất nhanh.Tiếp đến là một vài cọng lông cánh, đuôi, hoặc lông ức rụng xuống. Có những con rụng lông đuôi đầu tiên, cũng có con rụng một vài lông ức… tùy theo thể trạng, tính chất từng con. Chim rỉa lông, rỉa cánh nhiều hơn, bởi đây là lúc lông mới kích thích ra và lông cũ sắp rụng khiến chim bị ngứa và khó chịu.
Lúc này là lúc chú chim xuống sức bởi phần lớn phải tập chung chất dinh dưỡng cho quá trình tạo lông. Lông chim được hình thành từ phần lớn chất đạm và một phần canxi, bỏi thế để chú chú chim có được bộ lông đẹp ưng ý thì ngay khi cọng lông đầu tiên rụng xuống báo hiệu quá trình thay lông đã tới nên bồi bổ nhiều hơn thức ăn tươi như cào cào, trứng kiến và hoa quả. Tuyệt đối không cho chim ăn sâu tươi hoặc khô vào thời kì này bởi sâu khô có tính nóng sẽ gây khô, quăn lông khiến bộ lông sẽ xấu. Tắm nắng cho chim và tắm nước cách 2 – 3 ngày một lần để tạo điều kiện cho lông mới ra nhanh hơn. Khi tắm nước, nước sẽ ướt phần vỏ bọc chân lông và làm mềm chúng khiến các sợi lông nhanh chóng làm bục lớp vỏ bọc và trồi ra. Để chim khỏe và lông ra mướt đẹp, trong lúc này cần cho chim các loại hoa quả có màu đỏ để bổ sung sắc tô’ giúp chim giữ được màu đỏ nơi tách má và lông hậu môn.
Quá trình thay lông cũng tùy theo thể chất từng con chim, lượng chất dinh dưỡng ta bổ sung mà diễn biến nhanh chậm khác nhau.
Trong quá trình chim thay lông nên giữ ổn định điều kiện sống cũng như môi trường sống, tránh những thay đổi, biến động bất ngờ khiến chim ngừng thay lông, có con đang thay dở lông cánh, đuôi rụng xuống nhưng gặp thay đổi bất ngờ nên ngưng lại khiến bộ lông xấu xí, đến 1 hoặc 2 tháng sau mới tiếp tục quá trình thay lông.
Có những con thay lông theo mùa vừa xong, gặp phải thay đổi, những chiếc lông mới đẹp mướt sẽ tự động trút xuống, lúc này thể trạng chim xuống thấp, nếu không có quá trình ổn định và cung cấp dinh dưỡng tốt thì lần ra lông sau sẽ chậm, chất lượng lông khô và xấu, các sợi không kết dính. Chim xuống lửa nhiều và thời gian phục hồi sẽ chậm.
Phòng trị bệnh cho chào mào
Bệnh tiêu chảy cấp
Bệnh này thường diễn biến nhanh, dễ lây lan
Nguyên nhân gây bệnh là do chim nhiễm phải một số loại vi khuẩn gây hại ở đường ruột, do ngộ độc thức ăn,…
Chim đứng ủ rũ, run rẩy, bỏ ăn, ỉa phân lỏng màu trắng hoặc xanh có khi lẫn cả máu, chim có thể chết chỉ qua 1 đêm hoặc từ sáng đến chiều.
Nếu bệnh nhẹ (chim vẫn khỏe, ăn uống và hoạt động còn linh hoạt chỉ đi phân lỏng trắng) thì cho uống nước chè hoặc nghiền 1 viên becberin trộn vào thức ăn cho chim ăn liên tục trong 2 – 3 ngày.
Dùng kháng sinh khi chim có các biểu hiện nặng hơn, một số kháng sinh có thể dùng: chloramphenicol 10mg/100g trọng lượng chim, pha 1 thuốc/10 nước cho chim uống liên tục trong 3 – 5 ngày. Tetracyclin + bespton 10mg/100g thể trọng pha vào nước theo tỷ lệ 1:10 cho chim uống liên tục 3 – 5 ngày.
Hoặc dùng vitamin B1 10mg, nghiền thành bột, trộn vào cám cho chim ăn để trợ lực cho chim.
Để phòng bệnh cần:
+ Thường xuyên vệ sinh lồng cóng, cầu đậu, áo lồng.
+ Cách ly chim bệnh nếu nhà nuôi nhiều.
+ Cho chim khỏe uống kháng sinh bằng 1/2 liều điều trị chim bệnh.
+ Tăng cường dinh dưỡng, các vitamin trong hoa quả tươi.
Bệnh về đường hô hấp
Nguyên nhân là do nhiễm vi khuẩn, virus, do chim hít phải hơi độc, khói thuốc…
Dấu hiệu nhận biết sớm chim bị bệnh là do chim có động tác vảy mỏ qua lại liên tục kèm theo tiếng thở hắt ra (giống như hắt hơi), chảy nước mắt, nước mũi, chim hót ít hơn nhưng vẫn nhảy nhót linh hoạt. Biểu hiện nặng lên khi chim đứng ủ rũ, bỏ ăn, thở gấp, phải há mỏ để thở, thân mình rung lên theo nhịp thở; kèm theo là chim đi ngoài phân toàn nước màu trắng hoặc xanh, mùi phân tanh…
Nếu chim mắc bệnh do nhiễm khuẩn đường hô hấp thì dùng thuốc kháng khuẩn (amoxicillin, erythromycin …, dùng 1 trong các loại kháng sinh này, hòa vào nước theo tỷ lệ 10mg/100g thể trọng, pha vào 10ml nước cho chim uông liên tục trong ngày.
Chim bị bệnh cúm mùa hoặc H5N1, SARS… ta có thể dùng 1 số các loại thuốc dành cho người như： arbidol, tamiflu…
Cho chim dùng kết hợp các vitamin B1, vitamin C để trợ lực.
Bệnh bại chân
Nguyên nhân do lạnh, thiếu vitamin B1, có thể do một loại virus (vì chưa có nghiên cứu cụ thể).
Khi bị bệnh một hoặc 2 chân chào mào duỗi thẳng cứng, chim di chuyển khó, chân bị bại không bám được cầu, một sổ còn kèm theo cả cứng cổ, đầu không ngóc lên được.
Để điều trị bệnh cho chim trước bữa ăn cơm khoảng 2 – 3 tiếng ta bỏ đói chim xong cho 1 thìa cà phê cơm nóng vừa đun chín vào cóng thức ăn bỏ vào lồng cho chào mào ăn. Hoặc cho chim uống vitamin B1.
Để phòng bệnh cần tăng cường dinh dưỡng cho chim. Dùng vitamin B1 10mg dạng viên nén nghiền nhỏ 1 viên trộn vào thức ăn cho chim dùng trong ngày. Dùng 1 đợt 10 ngày liền.
Chim Khướu: Cách Lựa Chọn Và Nuôi Chim Khướu Khỏe Mạnh Hót Hay
có tên khoa học là Timaliidae thuộc họ lớn của loài chim sẻ. Chim Khướu có khá nhiều kích thước và màu sắc khác nhau. Chúng sống chủ yếu ở các khu vực nhiệt đới, thường gặp nhất ở các nước Đông Nam Á. Ngay cả người có tính nhất cũng phải gật gù đồng ý. Chim Khướu có giọng hót hết sức hay và đa dạng và ít giống chim nào có thể so bì được.
Hiện nay chưa có một tài liệu cụ thể nào phân tích chi tiết về nguồn gốc của Chim Khướu. Chỉ biết rằng chim Khướu xuất hiện khá nhiều ở ba miền Bắc, Trung, Nam. Đặc biệt, các khu vực rừng già, rừng thưa thu hút rất nhiều Khướu tới làm tổ và sinh sống.
Chim Khướu có thể hót được rất nhiều giọng như giọng , chó, mèo, gà…Thậm chí tiếng mưa, gió, tiếng nước chảy. Nếu chú ý nghe kỹ thì chúng ta có thể nhận ra được nhiều âm thanh khác nữa. Tuy nhiên, cũng có một thực tế phũ phàng là không phải con Khướu nào cũng có thể nhại được nhiều âm thanh. Dù bạn có nhọc công dạy đến đâu chăng nữa chúng vân chỉ hót được 5- 6 câu.
Giọng Khướu rừng cũng hót không được trong và hay như Khướu nuôi trong nhà. Có lẽ một phần do kế sinh nhai trong môi trường tự nhiên. Nên chim Khướu rừng cũng không có thời gian để phát huy khả năng ca hát của mình.
Đại đa số những người mới chơi thường có thói quen mua thật nhiều chim. Với nhiều giống khác nhau để nghe được nhiều giọng hót cũng như hiểu hơn về kinh nghiệm chăm sóc của nhiều chim khác nhau.
Còn đối với những nghệ nhân chơi chim lâu năm lại hoàn toàn ngược lại. Họ chỉ muốn chăm sóc 1,2 chú chim đã vượt qua sàng lọc gắt gao theo kinh nghiệm của họ. Một là đỡ tốn kinh phí, hai là có thể tập trung chăm lo cho chúng được tốt hơn. Thông thường, người chơi chim thường dựa vào 3 tiêu chí sau để chọn giống chim Khướu tốt
Qua chia sẻ của người chơi chim lâu năm thì Khướu chỉ có 2 âm là Âm Thổ và Âm Kim. Những chú chim mang âm thổ thì giọng hót sẽ có phần Trầm còn âm Kim thì có xu hướng nhỏ nhưng lại vang khá xa. Nhưng người chơi khướu cũng thật khắt khe họ đa phần sẽ chọn giống Thổ pha kim. Tức giọng hót vừa vang nhưng lại có độ trầm bổng nhất định
Những chú Khướu hay hót thường sẽ dễ lọt vào mắt xanh của người mua chim. Trong giạng của những chú khướu thường sẽ có những âm thanh tương tối quen thuộc đôi khi sẽ có một số âm thanh khác thường như tiếng gió hú, tiếng nước suối róc rách…
Tùy vào từng giống chim mà hình dáng của chúng sẽ không giống nhau. Phần đầu Khướu có vóc dáng đẹp phải là chim có chiếc mỏ dài nhưng nhỏ. Nếu bạn may mắn tìm thấy chú Khướu này hãy nhanh chóng chọn mua, bởi đây là chú chim khôn, học nhanh nên sẽ hót rất hay.
Về mắt Khướu đẹp nhất phải là giống có mắt vàng, tiếp theo là mắt hạt lựu, cuối cùng là Khướu mắt nâu. Về đuôi nên chọn mua Khướu có đuôi thước, to, dài. Về chân cần chọn mua những chú chim có đầy đủ móng, chân cần thẳng, to để tạo được thế đứng vững chãi
Một chú Khướu có duyên hay không được đánh giá qua cử chỉ. Đây cũng là tiêu chí quyết định giá bán có cao hay không. Bởi chỉ những chim quý mới có được điệu bộ tốt. Một chú chim quý không chỉ có giọng hót hay mà khi chúng hót chiếc đuôi của chúng xòe ra và đập lên đập xuống nhẹ nhàng.
Hiện nay, ở Việt Nam chim Khướu được phân thành hai loại chính là Khướu Mun và Khướu Bạc Má
Khướu Mun sinh sống chủ yếu ở Miền Bắc và không sống được ở Miền Nam. Có hình dáng tương đối nhỏ nhắn, nhỏ hơn nhiều so với Khướu Bạc Má. Khướu Mun Mái có mắt đen láy, phần đuôi mắt có vệ đen dài. Đỉnh đầu sẽ có một cụm nhỏ lông màu trắng.
Hai bên má của chím có một vệ trắng có chiều dài chỉ bằng ngón tay út người trưởng thành. Nên nhiều người gán cho chim cái tên Bạc Má. Tùy theo khu vực sinh sống mà màu lông của Khướu Bạc Má cũng không giống nhau giữa hai miền Nam Bắc. Điển hình là Khướu Bạc Má ở Bảo Lộc có màu lông xám. Khướu ở Phú Giáo lại có lông màu đỏ đậm, Khướu Khe Sanh lại có màu xám tro.
Chân có màu đen, móng đen. Đặc biệt theo kinh nghiệm chơi chim lâu năm. Thì những chú chim có bốn móng chắc ở hai chân thì đều hót rất hay. Đây chính là lý do, những chú chim Khướu có màu lông dị thường cũng như chân có màu khác lạ dị tướng. Thì thường được rất nhiều anh em săn lùng và tìm mua với mức giá cao.
Cùng là người chơi chim Khướu nhưng sẽ có những nhận định khác nhau. Người thì nhận định Khướu Mun có giọng trong trẻo, dài hơi hót hay hơn Khướu Bạc Má. Người kia lại lớn giọng bảo Khướu Bạc Má Khe Sanh mới là loài Khướu hót hay nhất hiện nay ở Việt Nam.
Tốt hơn hết, chúng ta không nên tranh luận chuyện ai đúng ai sai. Nếu bác thấy Khướu này hay thì bác mua bác chăm sóc. Không chê bai gây mất hiềm khích, hòa khí giữa các anh em chơi chim.
Đối với các loài động vật có lông thì việc thay lông là rất bình thường. Thông thường chim thường thay lông sau khi quá trình sinh sản của chúng đã kết thúc. Thường rơi vào tháng 7 âm lịch. Quá trình thay lông nhanh hay chậm phụ thuộc rất nhiều vào tình trạng sức khỏe của mỗi chú chim. Khướu khỏe thì thanh lông sớm còn chim yếu thì quá trình này diễn ra chậm hơn.
Vào giai đoạn thay lông, Khướu phải đối mặt với tình trạng sức khỏe suy giảm, xệ cánh. Tình trạng này bất kỳ chú khướu nào cũng phải trải qua một lần mỗi năm. Nói thì có vẻ đơn giản, tuy nhiên nếu người chơi chim không chú ý chăm sóc, sưởi ấm, trùm lồng. Bổ sung các thức ăn bổ dưỡng cho khướu thì chú chim rất dễ chết.
Thức ăn tốt nhất trong giai đoạn này nên là bột đậu xanh trộn trứng thay thì gạo rang trộn trứng như mọi khi. Bạn không nên để vẻ ngoài của Khướu đánh lừa. Tôi đã gặp rất nhiều trường hợp Khướu thay lông những vấn hót rất căng. Tuy nhiên chỉ một thời gian sau là suy yếu và chết.
Mùa thay lông có lẽ là mùa buồn nhất của những chú Khướu và người nuôi. Bởi phải bỏ ra nhiều công sức để chăm bẵm mà lại không được hưởng trọn vẹn giọng hót của Khướu
Nếu chơi Khướu chỉ để chúng sống thì ta cho ăn gì cũng được. Nhưng để chúng hót hay và có sức khỏe dồi dào thì cần phải có một chế độ ăn uống khoa hoc và đủ chất. Khướu không hề kén ăn. Chúng có thể ăn thằn lằn, ếch, nhái, thịt bò, chuối, táo và các loại hoa quả khác. Nhưng thức ăn hằng ngày của chúng nên là gạo rang trộn trứng.
Hòa trộn một kg gạo tấm với 20 lòng trứng gà hoặc vịt đều được. Rang đều gạo tấm trên bếp lửa nhỏ, khi gạo đã vàng thì bạn. hòa trộn 20 lòng trứng với gạo. Cho thêm một chút đường, sữa bột và bột xương trộn khoảng 5 phút và đem phơi khô dưới nắng. Tấm gạo rang trộn trứng có thể cho khiếu ăn trong thời gian dài. Tuy nhiên, hàng tuần bạn nên đem ra phơi dưới ánh nắng mặt trời khoảng 3-5 tiếng để tránh ẩm mốc
Một lưu ý khác bạn cần quan tâm là không nên thay đổi thức ăn của Khướu liên tục thì có thể sẽ làm chúng bị sốc. Vậy nên, trước khi mua chim bạn cần hỏi thật cẩn thận người bán về chế độ ăn uống trước đây của chim để về chăm sóc được tốt hơn. Khướu cũng đặc biệt thích ăn chuối. Tuy nhiên chuối sẽ giúp thúc đẩy quá trình tiêu hóa của Khướu nên sẽ dễ khiến chất thải bị ra nhiều làm bẩn lồng.
Trong quá trình cho chim ăn bạn cũng cần đặc biệt chú ý về lượng nước có trong lồng. Khướu ăn và uống rất khỏe nên tuyệt đối không được để thiếu nước có thể khiến chúng bị chết.
Mặc dù Khướu là một dòng những giống chim có sức khỏe tốt. Tuy nhiên, chúng cũng có thể mắc một số bệnh như ghẻ, rận. Ngoài ra nếu không chăm sóc tốt chúng cũng có thể mắc bệnh cảm, suy nhược cơ thể.
Do người chăm sóc không vệ sinh chuồng sạch sẽ cũng như không tắm thường xuyên cho chim. Khi bị vi khuẩn Chorioptex tấn công khiến cho chim bị khó chịu. Nếu không điều trị kịp thời, bệnh tình nặng có thể sẽ khiến chim không đứng được trên cầu nữa.
Cách điều trị: Nếu chim đã mắc bệnh, bạn có thể điều trị cho chúng bằng cách cho chân chim vào nước muối rửa sạch. Và xịt thuốc Frontline lên vết thương mỗi ngày cho đến khi khỏi hẳn
Rận chủ yếu sống ký sinh dưới lớp lông chim. Nếu có rận hút máu thì Khướu sẽ ngày càng ốm yếu và thường xuyên rỉa vào lông. Điều này vô tình khiến lông Khướu bị xù lên, trông rất mất thiện cảm.
Điều trị: Sử dụng nước muối pha loãng để tắm cho chim đồng thời kết hợp dùng Fronline để xịt vào cánh sẽ trừ được rận mạt.
Và còn rất nhiều bệnh khác, Tóm lại để chim luôn khỏe mạnh thì cần cho chúng ăn uống tẩm bổ đầy đủ, kết hợp tắm nắng và cho đi ngủ sớm
Tùy thuộc vào từng giống chim Khướu mà giá bán sẽ khác nhau, cụ thể:
Bạn đang đọc nội dung bài viết Chơi Và Nuôi Chim Khướu trên website Lamdeppanasonic.com. Hy vọng một phần nào đó những thông tin mà chúng tôi đã cung cấp là rất hữu ích với bạn. Nếu nội dung bài viết hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!