Top 14 # Xem Nhiều Nhất Truong Mam Non Chim Vanh Khuyen Q11 Mới Nhất 6/2023 # Top Like

Chim Vành Khuyên là một giống chim nhỏ tựa như chim sâu, mà người miền nam gọi là chim “khoen”, có lẽ do vòng khoen màu trắng bao quanh mắt của chim.

Người mình trước đây ít ai nuôi loại chim này, có lẽ vì thấy hình dáng của chim không có vể gì hấp dẫn, hơn nữa chưa ai phát hiện được tiếng líu “nhức nhối” lỗ tai có một không hai của chúng.Chỉ có ngýời hoa là thích loài chim này, nên sau này người mình mới hay biết mà chọn chơi.

Chim khoen có tên khoa học là “Zosteropidae”, sống ở nhiều nõi trên thế giới.

Xuất xứ: Hiện nay, nghệ nhân nuôi bốn loài chim khuyên, hai loài ở miền nam và hai loài ở miền bắc.

Ở miền nam có hai loài:

1) KHOEN VÀNG: người ta ðặt cho nó là khoen vàng, vì phần lông ở dưới mỏ, ở ngực và bụng chim có sắc lông vàng óng.

2) KHOEN XANH: Loài này lông ngực và bụng có sắc lông màu vàng lục.

Hai vành khuyên vàng và vành khuyên xanh ðể gần nhau rất dễ phân biệt.

Ở miền bắc có hai loài:

1) KHOEN XANH: (Cũng giống với khoen xanh ở miền nam)

2) KHOEN XANH TRUNG QUỐC: Ðây là loài chim sống sứ lạnh, từ trung quốc đến tận vùng siberie của Nga. Ở Mông Cổ…

Có ðiều ðáng nói là hai loài chim ở miền bắc ðem vào không rõ có phải do không hợp khí hậu hay không mà nuôi chim không ðược sung, ít líu, nên ít ai nuôi. (vấn ðề này trên diễn ðàn rất hay thảo luân, khuyên xanh hay hõn hay khuyên vàng hay hơn)

Thýờng thì ngýời miền nam thích nuôi khuyên vàng hõn, vì dễ nuôi, dễ thuần. Có ngýời lại thích khuyên xanh vì cho rằng dọng líu của khuyên xanh hay hơn.

– Chim khuyên vàng sống nhiều ở vùng rừng Sác ðến Cần Giờ, Duyên hải. Giống này thích sống ở ðộ thấp, và cũng sinh ðẻ vào ðầu mùa mýa, khoảng tháng tý âm lịch. Ðây là mùa sãn bắt, và cũng là lúc nghệ nhân lo sắm lồng ðể chọn chim nuôi.

– Chim khuyên xanh trái lại chỉ thích nghi ở những cây cao, và làm tổ trên những cây cao. Chúng sống nhiều ngay taih thành phố, ở những con đường có những cây cao.

Kể ra bắt ðýợc chim khuyên xanh, vất vả còn hõn bắt cả chục con khuyên vàng! có lẽ cũng do ở ðiểm ấy mà khuyên xanh có giá cao hõn khuyên vàng.

Mặt khác chim khuyên xanh có giọng líu vượt trội hơn khuyên vàng, giọng trong trẻo và dài hõi hõn, nên ai ðã từng nuôi thì ghiền luôn, không thể chê được. Có điều phải nhìn nhận là khuyên xanh nuôi chậm có lửa hõn khuyên vàng. Vì vậy mà nhiều người mới “ngã” theo khuyên vàng và ngại nuôi khuyên xanh.

Nói chung thì từ trước tới nay, ðiều ðè nặng lên tâm lý ngýời nuôi chim hót là “không dám” nuôi chim khuyên, vì thấy khó khăn trong việc nuôi và chăm sóc. Ai cũng nghĩ rằng, nuôi một con chim cho đến nghe “líu” không phải là chuyện dễ dàng gì. Ðiều ðó có đúng không?

Hình dáng: Quả thật nhìn phớt qua, con chim khuyên chằng khác gì con chim sâu. Thân hình cũng nhỏ nhít, cũng mang một bộ lông màu vàng lục, mắt cũng có vòng khuyên trắng, cũng nhảy chụp lồng…yếu tố ðó cũng đè nặng lên ngýời mới bước, hay định bước vào nuôi giống chim này. Người ta nghĩ bỏ công ra quá nhiều để nuôi một con chim có dòng dõi không ra gì thì thật uổng phí.

Con chim khuyên thân mình có nhỉnh hõn con chim sâu, chân cao hõn và đòn dài hơn.

Và nhý trên đã nói, muốn phân biệt khuyên vàng và khuyên xanh, người ta chỉ quan sát vào phần lông ở ức và bụng chim.

Khuyên vàng thì ức và bụng có sắc lông óng vàng, còn khuyên xanh là màu vàng lục.

Một trở ngại ðáng quan ngại nhất trong việc nuôi chim khuyên nữa là khó phân biệt ðýợc trống mái. Chỉ có những ngýời nhiều nãm kinh nghiệm trong nghề nuồi chim này may ra mới điểm mặt được ngay con nào là trống , con nào là mái mà thôi.

Thế nhưng chính họ cũng thú nhận với chúng tôi là không dám cam ðoan ðúng hẳn. Họ chỉ cho biết chỉ dựa trên những chi tiết sau đây để dự đoán:

– Chim trống thì mình thon, dài đòn, hàm dưới bạnh ra và chân cao.

– Chim mái thì chân thấp, thân hình bầu bĩnh.

Có ngýời lại cãn cứ vào tiếng kêu của chim khuyên mà ðịnh trống mái. Theo họ thì:

– Chim trống kêu tiếng gắt, âm cao lại siêng kêu.

– Chim mái thì kêu tiếng đc, âm trầm và ít kêu.

Thế nhý ðó cũng lại là một ðiều khó. Vì tiếng kêu của chim khuyên chỉ có “Chep! chép!”…. ðó là tiếng của khuyên mái, nhưng ðồng thời cũng là tiếng kêu của con chim trống khi chýa ðủ lửa. Thành thử người mới nuôi lần ðầu thường bị lầm, do ðó mới sinh nản chí.

Thuần hóa chim bổi:

Cũng nhý các loại chim rừng khác, chim khuyên ở rừng mới bắt về rất nhát, chúng cũng bay nhảy ðể tìm kế thoát thân.

Býớc ðầu, ta phải trùm kín áo lồng cho khuyên, và treo lồng ở nõi yên tĩnh, trong lồng ta phải ðể một cóng nhỏ ðựng nýớc uống, một cóng ðựng bột ðậu xanh trộn trứng (sẽ nói rõ cách chế biến thức ãn ở mục sau), một cóng ðựng cào cào non và nửa trái chuối xiêm, giữa khoét một lỗ tròn ðể nhết bột ðậu xanh vào(ðể chim ăn chuối rồi ãn lây sang bột ðậu xanh cho quen dần, vì chim bổi ít con thích nghi ngay ðýợc với thức ãn là bột ðậu xanh).

Vài ngày sau ta lại châm thêm cào cào, thay nửa trái chuối tẩm ðậu xanh khác…Dần dần, khi chim ðã dạn, ta hé áo lồng ra, nếu thấy chim ãn ðýợc bột thì ta bớt chuối…

Xin líu ý chim khuyên bổi vẫn thích tắm, vì vậy, ta vẫn cho chim tắm hàng ngày. Ðôi khi nhờ vào sự tắm táp ðó sẽ giúp cho chim thích nghi với môi trýờng sống mới, chim mau dạn và mau biết ãn thức ãn mới…

Chim bổi không hót cũng không líu, chúng chỉ thýờng kêu những tiếng ” chip! chíp!”, nên hiểu là chungs sợ hãi và bất ổn tinh thần.

Nuôi vài ba tháng, có khi ðến nãm sáu tháng ta mới bắt ðầu nghe chim “nói chuyện”, nghĩa là hót rỉ rả với nhiều âm ðiệu líu lo, ðó là thời kỳ chim ðã thuần hóa rồi.

Thức ãn của chim khuyên: Sống ở ngoài trời, chim khuyên ãn sâu bọ và trái cây chín ngọt, chuối là món ãn khoái khẩu nhất của chúng. Nhưng bắt nhốt vào lồng, ta phải tập cho chim ăn thức ăn mới, vừa bổ dưỡng cho chim, vừa tiện lợi cho mình.

Nghệ nhân thường tập cho khuyên ăn những thức ăn sau ðây:

– Cào cào non.

– Bột ðậu xanh trộn trứng.

– thỉnh thoảng cho ãn thêm chuối.

Cào cào non là món ãn ko thể thiếu hàng ngày, khoảng 10-20 con là ðủ, số cào cào này thýờng được nhốt vào một chiếc lồng nhỏ ðặc biệt có bạn tại các tiệm bán lồng chim. Chiếc lồng nhỏ này ðýợc gắn vào phía trong lồng khuyên, chim cứ dùng mỏ gắp từng con cào cào ra mà ãn.

Về bột ðậu xanh trộn trứng thì chế biến như sau:

– Lấy 100g ðậu xanh loại tốt ngâm nýớc trong 2h, vớt ra ðãi vó sạch rồi hấp chín, sau ðó ðem phõi khô. Ðậu khô thì ðem xay nhuyễn, trộn vào bột 6 lòng ðỏ trứng gả ( hay trứng vịt) và một muổng cafe ðường cảt trắng. Trộn xong ta ðem phõi nắng thật khô, hoặc bắc chảo lên xấy trên lửa liu riu, nhớ ðảo bôt ðều tay bằng cái muỗng lớn, cho ðến lúc bột tõi ra. Hoặc nếu cần, sau ðó lại xay nhuyễn lại. Xong ta trút bột này vào hộp ðậy kín ðể cho chim ãn dần.

Một ðiều hết sức lýu ý: Ðó là việc cám cho khuyên ãn các bạn nhớ chỉ cho ðúng một loại trong suốt thời gian nuôi chim, chỉ thay ðổi chế ðộ dinh dýõng trong từng thời kỳ của chim. Tránh việc ðổi cám sẽ làm chim bị suy dẫn ðến thay lông bất thýõng, bỏ líu, nặng hõn chim có thể bỏ ãn và chết.

Lồng chim và cách chãm sóc: Người ta nuôi chim khuyên trong những chiếc lồng nhỏ. Lồng này thường làm nan nhỏ và khít hõn lồng nhốt chích chòe và họa my. Nói một cách khác, những nõi làm lồng ðã ðặc chế ra một loại lồng nhỏ dành riêng cho chim khuyên.

Lồng nhốt chim khuyên thường thì xinh xắn, nan lồng nhỏ nên nhìn con chim nhốt bên trong rất rõ ràng.

Bình thường thì việc chãm sóc cho chim khuyên không có gì ðáng quan tâm: nước và thức ăn ðầy ðủ là được Cũng như ðối với các loại chim khác, mỗi lần cho chim tắm(phải sang lồng tắm) thì chúng ta lo làm vệ sinh lồng chim cho sạch sẽ. tắm xong ta cho chim sang lồng rồi tìm chỗ mát mà treo.

Ðối với những con chim tới thời kỳ thay lông, thì ta phải ðể tâm chãm sóc kỹ hõn. Chim thay lông thì có hiện týợng lông výõng vãi ở ðấy lồng, hoặc khi tắm thì lông rớt vào khay nýớc tắm. Chim thường thay lông từ vùng mặt, vùng ðầu, kế tới vùng cổ, vùng ức bụng rồi mới ðến phần cánh và sau cùng là phần ðuôi.Lông cũng không rõi rớt từng chùm, mà là từ từ, cái nào rõi trước thì ra lông mới trýớc. Nhờ vào cách thay lông ðó, nên trong thiên nhiên, chim vẫn bay ði kiếm ãn ðược.Tuy nhiên trong thời gian thay lông chim bị suy yếu về sức khoẻ, do ðó ta phải cho chim ãn cào cào nhiều hõn ngày thýờng, ðể giữ cho chim ðýợc mập mạnh. Chim mạnh thì rút ngắn thời gian thay lông, ngược lại chim suy thì thời gian thay lông kéo dài.

Trong thời gian chim khuyên thay lông, ta nên treo chim vào nõi yên tĩnh, thýờng xuyên trùm kín áo lồng, ðể chim tĩnh dýỡng, và cũng ðể tránh gió ðộc. Việc cho khuyên tắm trong thời gian thay lông vẫn bình thường, không sao cả.

Ðiều chắc quý vị cũng thừa biết là trong suốt thời gian chim thay lông, chim sẽ không hót vì…”mất lửa”. Khi chim ðã bắt ðầu hót lai rai, là việc thay lông ðã gần xong, “lửa” ðã có trở lại. Chỉ khi nào lớp lông ðã thực sự mượt mà, mình chim thon nhỏ, là lúc chim ðủ lửa ðể hót to.

Nhân nói về lông, cũng xin nói thêm là có loại dày lông có loại mỏng lông, vì con khuyên mỏng lông trông gọn gàng hõn, còn con dày lông thì trông có vẻ sồ sề một tí. Thức tế cũng cho thấy, con mỏng lông sung hõn con dày lông.

Trong phần chãm sóc chim cũng không thể không bàn ðến việc…luyện giọng cho chim. Các nghệ nhận thường treo chim mình gần các lồng chim lạ, trước hết là ðể chim sung hõn, thích “líu” hơn, và bắt chýớc giọng chim khác mà líu hay hơn.

Ðiều cần là nên cáp hai con có cùng ðộ sung như nhau, nếu chim yếu lửa mà treo gần chim mạnh lửa thì chim yếu sẽ sợ sệt và không giám líu và có khi là “rớt” luôn. Vì như chúng ta đã biết, giọng hót của chim, dù là loại chim gì, cũng ðýợc coi là sự biểu dưõng sức mạnh, để giữ gìn lạnh địa của mình, và để rủ rê chim mái.

Nuôi chim khuyên ngýời ta chịu nhất ở tiếng “líu”của nó. Có thể nói mà không sợ lầm là nuôi chim khuyên mà không biết líu thì không ai nuôi cho uổng công hết, líu ðược coi là cách hót bài bản, có đủ âm ðiệu trầm bổng liên tục một hồi dài. con chim khi đã biết líu, được coi là con chim thuần thục, ðủ lửa, ðó là thời gian đứng Khi líu, con chim chỉ đứng yên một chỗ như tập trung hết trí lực và tâm hồn của mình vào việc biểu diễn âm ðiệu thiên phú. Trong giây phút gần như xuất thần đó, con chim tí hon như không còn nhỏ bé, tầm thường nữa, mà xứng danh là một nhạc sỹ tài hoa đang gắng công nắn nót cung ðàn muôn điệu của mình.

Cái quyến rũ của nghề nuôi chim khuyên (khoen) là ở chỗ kỳ bí ðó!

Chim là loài duy nhất có lông vũ, và tuyệt đại đa số loài lông vũ đều biết bay. Đó là đặc điểm để phân biệt chim với các loài khác. Thế giới có 10.000 loài chim, trong số này người ta đã bình chọn 11 loài có bộ cánh sặc sỡ nhất, tô điểm cho vẻ đẹp của thiên nhiên.

1. Trĩ vàng (Chrysolophus pictus)

Trĩ vàng châu Á được nuôi như một loại chim cảnh. Quê hương của chúng ở vùng rừng núi miền Tây Trung Quốc, nhưng ở Anh và vài nơi khác còn có những quần thể hoang dã.

2. Hồng hạc (Phoenicopteridae)

Hồng hạc sống cả ở Bắc và Nam bán cầu. Chúng thường chỉ đứng trên một chân thôi. Người ta cũng chưa rõ vì sao chúng có thói quen này. Lưỡi của chúng được xem như một món ăn trân quý của người La Mã cổ. Còn những người thợ mỏ làm việc trên dãy Ande lại săn lùng hồng hạc vì họ tin rằng mỡ của chúng chữa được bệnh lao.

3. Hoàng oanh phương Bắc (Icterus galbula)

Hoàng oanh phương Bắc là một loài chim không to lắm với bộ lông đen và vàng xen kẽ, chỉ nặng chừng 34g và dài 18cm. Là một trong những loài chim màu rực rỡ, hoàng oanh không chỉ đẹp mà còn hót rất hay. Chẳng thế, người ta thường dùng thành ngữ “thỏ thẻ giọng oanh vàng” để chỉ người phụ nữ.

4. Chào mào Hồng y giáo chủ (Cardinalis cardinalis)

Chắc bạn đã biết vì sao người ta mệnh danh loài chim này là Hồng y giáo chủ rồi chứ? Chú chim mang bộ cánh đỏ rực rỡ có cả chiếc mũ đỏ đội đầu, thân hình cũng nhỏ bé, chiều dài chừng 21-23cm. Chúng lại có chiếc mặt nạ đeo trước mặt, chim trống mặt nạ đen, chim mái mặt nạ xám.

5. Uyên ương (Aix sponsa)

Uyên ương thực ra chỉ là một loài chim di trú, thuộc gia đình vịt trời. Chúng luôn luôn có đôi và hình ảnh ấy được người ta ví với những cặp vợ chồng hạnh phúc. Chim trống đẹp hơn chim mái, bộ lông nhiều màu, chuyển từ màu nọ sang màu kia rất hài hoà, mắt đỏ. Chim mái không sặc sỡ như chim trống, vòng quanh mắt và cổ màu trắng.

6. Bói cá (Halcyonidae)

Có đến 90 loại bói cá cả thảy. Hình dáng bói cá không cân đối lắm: đầu to, mỏ dài, nhọn, chân ngắn, đuôi cộc. Chỉ được bộ áo là đẹp. Mắt bói cá rất tinh và tốc độ bổ nhào thì nhanh phi thường. Bói cá có mặt trên toàn thế giới.

7. Sẻ đất màu (Passerina ciris)

Sẻ đất màu được xem như loài chim đẹp nhất Bắc Mỹ, trông như tấm bảng pha màu của các họa sĩ, khiến có người nghĩ rằng chúng bị sơn vẽ chư không phải ” tác phẩm” của thiên nhiên. Toàn là những màu tươi. Chính vì thế, sẻ đất dễ bị phát hiện và săn đuổi vì không ” hội nhập ” vào đâu được.

8. Tucan mỏ lục (Ramphastos sulfuratus)

Loài chim này sống trong các rừng Nam Mỹ, từ nam Mehico đến Honđuras. Chúng dài chừng 50cm, quanh mắt màu xanh lá cây. Mỏ lớn, cũng xanh lá cây nhưng mép mỏ màu da cam và đầu mỏ màu đỏ. Mỏ tucan trông to thế nhưng lại nhẹ vì xốp.

9. Vẹt Macao (Ara macao)

Vẹt Macao to và lông pha trộn các màu rực rỡ. Quê hương chúng ở vùng nhiệt đới Nam Mỹ, nhiều nhất là ở Braxin và Peru. Chắc chúng chỉ được các nhà sinh học biết đến khi người Bồ Đào Nha bắt về Macao nuôi nên mới có tên gọi này.

10. Công (Pavo)

Công là loài chim lớn, thuộc họ trĩ. Công trống có bộ lông rất đẹp. Khi công trống múa (để quyến rũ công mái), đuôi xoè to như một chiếc quạt và cực đẹp. Ở châu Á nhiều nước nuôi công trong gia đình giống như nuôi gà để lấy thịt và trứng.

11. Chim Thiên đường

Chim thiên đường được tìm thấy ở New Guinea và các đảo xung quanh. Hai loài chim khác thuộc họ chim thiên đường có tên “manucodes” và “riflebirds” phát triển ở Úc. Phần lớn chim thiên đường sống trong các khu rừng nhiệt đới (bao gồm rừng nhiệt đới, đầm lầy và rừng rêu). Một số loài từng được phát hiện sinh sống ở rừng ngập mặn ven biển.

Bộ lông có màu sắc sặc sỡ là lý do khiến chim thiên đường trở thành mục tiêu hàng đầu của những người thợ săn, chính điều này đã dẫn đến sự tuyệt chủng của một số loài trong họ chim thiên đường. Các bộ tộc bản địa ở New Guinea thường dùng lông của chim thiên đường trong trang phục và nghi thức.

Trong nhiều thế kỷ qua, lông của loài chim này cũng được sử dụng phổ biến ở châu Âu như một món trang sức dành cho nữ. Việc này đã tàn sát một số lượng lớn chim thiên đường. Đồng thời nạn phá rừng đã phá hủy môi trường sống của chim dẫn đến việc loài chim này đang nằm trong danh sách cần được bảo vệ của nhiều quốc gia.

Chim thiên đường được tìm thấy ở New Guinea và các đảo xung quanh.

Chim thiên đường có một điệu nhảy độc đáo giúp tôn lên vẻ ngoài độc đáo của chúng. Điệu nhảy này của chim đực không chỉ giúp chúng lôi cuốn sự chú ý của chim cái mà còn khiến những người ở gần đó không thể rời mắt khỏi loài chim thú vị này.

Một điều nữa đó là chim đực dành phần lớn thời gian trong quãng đời của chúng để thu hút bạn tình. Chim thiên đường xây tổ của chúng từ những vật liệu mềm, chẳng hạn như lá, dương xỉ, dây leo cây nho. Loài chim này có thói quen thường đặt tổ trong các hốc cây.

Số lượng trứng mà chim thiên đường đẻ ra thay đổi tùy theo kích thước của mỗi loài. Những loài có kích thước lớn thường chỉ đẻ một quả trứng, nhưng các loài nhỏ hơn có thể đẻ từ 2 tới 3 trứng mỗi lứa. Trứng nở sau từ 16 tới 22 ngày. Sau đó, chim non sẽ rời tổ từ 16 đến 30 ngày tuổi.

20. Canary in the coal mine

Đây là thành ngữ chỉ một dấu hiệu cảnh báo sớm cho thấy một điều nguy hiểm nào đấy đang đến gần. Thành ngữ này bắt nguồn từ việc các thợ mỏ ở các nước phương Tây trước kia có thói quen mang một lồng chim hoàng yến (canary) xuống hầm mỏ. Khi lượng khí độc như methane hay CO2 trong hầm vượt quá nồng độ an toàn thì con chim hoàng yến sẽ chết trước, giúp thợ mỏ nhận ra nguy hiểm và kịp thời rút ra khỏi hầm.

Ví dụ: In some exceptional cases, democracy could be at risk. The canary in the coal mine may be Hungary, which has come under intense criticism for Prime Minister Viktor Orban’s efforts to consolidate his party’s hold on power. (Trong một số ngoại lệ, nền dân chủ có thể đối mặt với rủi ro. Một nhân tố cảnh báo sớm có thể là Hungary, đất nước đã phải chịu nhiều chỉ trích vì Thủ tướng Viktor Orban đang cố gắng củng cố sự cầm quyền của Đảng mình).

19. Beggar-thy-neighbor policy

Đây là từ để chỉ các chính sách có lợi cho nước mình nhưng có hại cho các nước láng giềng. Một ví dụ điển hình là việc phá giá đồng nội tệ sẽ giúp một nước tăng xuất khẩu, nhưng đồng thời sẽ làm giảm sức cạnh tranh hàng xuất khẩu của các nước láng giềng.

Ví dụ: Rising populism and nationalism would inhibit regional cooperation and make beggar-thy-neighbor policies much more likely. (Sự gia tăng chủ nghĩa dân túy và chủ nghĩa dân tộc sẽ ngăn cản hợp tác khu vực và dễ dẫn đến các chính sách có lợi cho mình nhưng có hại cho láng giềng hơn).

18. Pork barrel politics

17. Bondholder haircut.

16. Rapprochement

Một số bạn khi dịch các bài về quan hệ Mỹ – Trung đã dịch từ “Sino-American rapprochement” là “bình thường hóa quan hệ Mỹ – Trung”. Dịch như vậy không thật chính xác mà phải dịch “rapprochement” là “quá trình xích lại gần nhau” giữa hai nước, vì thực tế quá trình này (rapprochement) bắt đầu từ khoảng (trước) 1972, với việc diễn ra chuyến thăm của Nixon tới Bắc Kinh và ngoại giao bóng bàn giữa hai nước, trong khi việc bình thường hóa chính thức (normalization) phải tới đầu năm 1979 mới diễn ra.

15. Quisling regime

Từ này bắt nguồn từ Vidkun Quisling (1887–1945), nguyên Bộ trưởng Quốc phòng Na Uy trước 1941, người đã làm thủ tướng trong một chính phủ hợp tác với Đức Quốc xã trong phần lãnh thổ Na Uy bị Đức chiếm đóng trong Thế chiến II, từ năm 1941 đến năm 1945. Từ “Quisling” sau đó được dùng để mô tả các các chế độ bù nhìn bản địa được dựng lên để hợp tác với Đức Quốc xã (như ở Pháp, Hi Lạp, Nam Tư… trong Thế chiến II) nói riêng, hay các chế độ hợp tác với kẻ thù nói chung.

14. Burgher

Đây là từ chỉ những người thuộc tầng lớp thị dân sống trong các thành phố (thường có tường thành bao quanh) ở Châu Âu thời kỳ Trung Cổ. Từ này bắt nguồn từ chữ burgh trong tiếng Đức hay Hà Lan (chuyển thành burg trong tiếng Anh), nghĩa là các thành phố, thị trấn như vậy.

Từ “burgh” hoặc “burg” xuất hiện trong tên nhiều thành phố ở Mỹ và Châu Âu, ví dụ như Pittsburgh (thành phố của Pitts), hay tương tự là Petersburg, Endinburg…

13. Tulip mania (Cơn sốt hoa tulip)

Đây là từ chỉ cuộc đầu cơ hoa tulip diễn ra ở Hà Lan trong Thời kỳ hoàng kim của Hà Lan (TK 17), theo đó giá hợp đồng của hoa tulip, lúc đó mới được đưa vào trồng ở Hà Lan, đã tăng vọt tới mức bất thường rồi đột ngột sụp đổ. Đây nhìn chung được coi là bong bóng đầu cơ đầu tiên được ghi lại trong lịch sử. Thuật ngữ này ngày nay được dùng như một cách nói ẩn dụ để chỉ các bong bóng kinh tế lớn.

12. Samizdat

Đây là từ chỉ các ấn phẩm, báo chí bí mật, hoặc bị cấm, ngoài luồng, do các (nhóm) cá nhân tự xuất bản mà không được chính quyền cho phép lưu hành chính thức. Được mượn từ tiếng Nga, từ này gồm hai phần: sam (nghĩa là tự) và izdat (viết tắt của từ izdatel’stvo, nghĩa là nhà xuất bản).

11. Phân biệt hai từ “Muslim” và “Islamist”:

– Muslim là từ chỉ các tín đồ theo đạo Hồi nói chung – Islamist là từ để chỉ những người theo tư tưởng chính trị Hồi giáo, muốn biến Hồi giáo thành nền tảng định hướng đời sống chính trị – xã hội của một quốc gia.

Giúp học sinh hiểu được:

– Hiểu được bi kịch Chí Phèo và tình cảnh khốn cùng của người nông dân trước cách mạng cũng như sự đồng cảm, trân trọng của nhà văn;

– Giá trị hiện thực, giá trị nhân đạo sâu sắc, mới mẻ của tác phẩm qua đoạn trích.

– Thấy được một số nét đặc sắc, độc đáo về nghệ thuật của truyện ngắn Nam Cao: Xây dựng nhân vật điển hình, khắc họa nhân vật chủ yếu qua diễn biến tâm lí; dânc chuyện linh hoạt, tự nhiên; ngôn ngữ giản dị, độc đáo.

Rèn cho học sinh kĩ năng tóm tắt tác phẩm tự sự và phân tích văn bản tác phẩm theo đặc trưng thể loại truyện ngắn.

– Bồi đắp tình yêu thương con người, sự cảm thông với số phận của những con người nghèo khổ, bất hạnh.

* Trọng tâm kiến thức tiết 2:

– Bi kịch tự ý thức của nhân vật Chí Phèo:

+ Bi kịch thức tỉnh lương tâm khi gặp gỡ thị Nở

+ Bi kịch bị cự tuyệt làm người và hành động giết Bá Kiến rồi tự sát

– Giá trị hiện thực và nhân đạo của tác phẩm

– Thành công nội dung và nghệ thuật của tác phẩm.

Tiết 49,50 Đọc văn: CHÍ PHÈO - Nam Cao (Tiết 2) Ngày soạn: 26.10.2010 Ngày giảng: 02.11.2010 A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT Giúp học sinh hiểu được: 1. Kiến thức: - Hiểu được bi kịch Chí Phèo và tình cảnh khốn cùng của người nông dân trước cách mạng cũng như sự đồng cảm, trân trọng của nhà văn; - Giá trị hiện thực, giá trị nhân đạo sâu sắc, mới mẻ của tác phẩm qua đoạn trích. - Thấy được một số nét đặc sắc, độc đáo về nghệ thuật của truyện ngắn Nam Cao: Xây dựng nhân vật điển hình, khắc họa nhân vật chủ yếu qua diễn biến tâm lí; dânc chuyện linh hoạt, tự nhiên; ngôn ngữ giản dị, độc đáo. 2. Về kĩ năng: Rèn cho học sinh kĩ năng tóm tắt tác phẩm tự sự và phân tích văn bản tác phẩm theo đặc trưng thể loại truyện ngắn. 3. Thái độ: - Bồi đắp tình yêu thương con người, sự cảm thông với số phận của những con người nghèo khổ, bất hạnh. * Trọng tâm kiến thức tiết 2: - Bi kịch tự ý thức của nhân vật Chí Phèo: + Bi kịch thức tỉnh lương tâm khi gặp gỡ thị Nở + Bi kịch bị cự tuyệt làm người và hành động giết Bá Kiến rồi tự sát Giá trị hiện thực và nhân đạo của tác phẩm Thành công nội dung và nghệ thuật của tác phẩm. II. PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN SGK, SGV, Hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức Ngữ văn 11NC, Thiết kế bài học, các TLTK khác Máy chiếu, tranh ảnh, chân dung Nam Cao, nhân vật Chí Phèo, III. CÁCH THỨC TIẾN HÀNH - IV. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP Ổn định tổ chức Lớp 11A3 Vắng:. Kiểm tra bài cũ Bài mới: Hoạt động của GV và HS Nội dung cần đạt KT bổ sung Hoạt động 1: GV HD học sinh tìm hiểu tiếp hình tượng nhân vật CP theo nd tiếp nối từ t1 Khi xd nhân vật Chí Phèo NC làm nổi bật bk Chí trong mối quan hệ với những nhân vật nào? ý nghĩa? - HS: CP - Bá Kiến à Bk bị tha hóa, lưu manh hóa CP - thị Nở - BK thức tỉnh Từ đó em hãy xác định hoàn cảnh tạo nên cuộc gặp gỡ đặc biệt này? GVD: Cuộc đời Chí tưởng chừng chết mòn trong sự ruồng bỏ của đồng loại, trong tăm tối và tội lỗi nhưung vào 1 đêm trăng trong lúc say khướt CP gặp thị Nở một người đàn bà xấu xí, ngẩn ngơ à tạo nên bước ngoặt đầy bất ngờ trong tính cách Chí Phèo Sau trận ốm Chí Phèo có sự biến đổi tâm lí như thế nào? Tìm chi tiết phân tích Chí thấy lòng bâng khuâng, mơ hồ buồn đó chính là sự thức dậy của cảm giác tâm hồn bấ lau nay bị ngủ quên giờ thức tỉnh GVG: Đâu chính là những tiếng gọi của cuộc sống bình dị từng là mơ ước của Chí Phèo. Những âm thanh này hôm nào chả có nhưng với Chí đây là lần đầu tiên Chí cảm thấy è ý nghĩa vô cùng sâu sắc Cuộc sống bình dị có tác động như thế nào đến tâm trạng Chí Phèo? GVG: Uớc mơ t/h nguyện vọng sâu xa nhất của người lao động ở nông thôn: người cày có ruộng nó vẫn vẹn nguyên trong chỗ sâu kín nhất trong tâm hồn Phải chăng đây là lần đầu tiên Chí Phèo nhận thức được hiện thực cuộc đời mình? GVG: Ở đây không chỉ ý thức được hiện tại cuộc đời đáng buồn mà ý thức được cả một tương lai đáng buồn hơn gấp bội. Nếu như bao nhiêu năm nay Chí say thì đây là lần đầu tiên Chí tỉnh táo để ý thức thân phận. Trước đây sống mà hoàn toàn vô thức, Nhưng giờ đây tâm hồn Chí đã hồi sinh sau bao ngày tăm tối. Chí như được sống lại bằng việc cảm nhận được điều bình dị ở cuộc đời này Em có nhận xét gì về nghệ thuật của đoạn văn miêu tả sự thức tỉnh của ChíPhèo? Biến cố tiếp theo nào thúc đẩy sự phát triển trong tâm hồn Chí? Đó là bát cháo hành do người đàn bà xấu xí dở hơi nấu, bát cháo hành của thời kì nghèo đói mang đến cho Chí vì long thương người ốm, vì sự rungđộng mới lạ trong long người đàn bà lần đầu thấy mình có được một người đàn ông Khi thị Nở đến tâm trạng của Chí ntn? Trước đó phải giành giật, ăn cướp, rạch mặt giờ không cần làm gì vẫn được người khác cho, được hưởng sự quan tâm, yêu thương của một con người Tình yêu của thị Nở khơi dậy ở CP cảm giác gì? CP còn nhận ra điều gì như là một khám phá? GV: Xót xa cho thân phận Chí, không có được sự chăm sóc của bất người thân nào (hắn nhận ra rằng: những người suốt đời không ăn cháo hành không biết rằng cháo hành ăn rất ngon. Nhưng sao mãi bây giừo hắn mới được nếm hương vị cháo. Cháo hành mang hương vị tình người, tình yêu thương chân thành. Nó là sự hiện diện của một tấm long tốt có thật và cần thiết biết bao đối với những người lần đầu tiên được đón nhận như Chí à kẻ sinh ra đã bị tước quyền làm người. Câu văn con là lời óan trách sâu sắc nhữngthế lực vô hình đã tước cái quyền được ăn cháo hành của Chí (CP đã tự đốt cháy mình để thắp sáng ngọn lửa khao khát lương thiện Ý nghĩa của chi tiết bát cháo hành Bát cháo hành làm Chí Phèo thay đổi như thế nào từ sinh lí à tâm lí? Với Chí Phèo thị Nở có vai trò và ý nghĩa ntn? Với việc thức tỉnh bản chất lương thiện trong con quỉ dữ Chí Phèo Nam cao muốn khẳng định điều gì? GVG: TY mà thị Nở dành cho Chí Phèo không hẳn là tình yêu giữa 1 người đàn bà với một người đàn ông mà còn là ân tình giữa người với người à giúp Chí phục sinh tâm hồn một cách bẽn lẽn: Chí khao khát và mong được nhận vào cái xã hội bằng phẳng, thân thiện, Chí hi vọng đây là người mở đường cho hắn, cho hi vọng trở lại làm người Vì sao Chí rơi vào bi kịch bị cự tuyệt? Gv: Khao khát làm người lương thiện của Chí mãnh liệt khắc khoải bao nhiêu thì định kiến xã hội dành cho Chí lại tàn nhẫn bấy nhiêu à thứ tội ác ghê gớm chặn đứng hi vọng làm người lương thiện Hiện thực này làm Chí Phèo đau đớn ntn? Bi kịch Chí Phèo đau đớn do đâu? GV: Người cự tuyệt là thị Nở người đàn bà xấu đến ma chê quỉ hờn, đần như người đần trong truyện cổ tích, nghèo khổ, dòng giống mả hủi à nhan sắc, đầu óc đều là con số (-), người làng tránh thị như tránh một conn vật rất tởm. hai con vật tìm đến với nhau nhưng khôngđược xã hội chấp nhận à không ai còn có thể chấp nhận Chí Phèo Em có nhận xét gì về giọt nước mắt của Chí Phèo? Chí khóc tiếng khóc cất lên như xé tan cõn mộng, phá tan cái mông lung mập mờ của một cõi say vô địnhà cảm nhận được nỗi day dứt, uất nghẹn, khóc thương cho sp mình, cuộc tình bạc bẽo, cuộc đời khốn khổ đắng cay, là sự nối tiếp giọt nước mắt lần 1 (thức tỉnh nhân tính). Ta chợt nhậ ra hạnh phúc ở đời không dành sắnc cho những người như Chí Phèo, thị Nở à thông điệp phẫn uất của NC. Em có cảm nhận gì về chi tiết này Ở đây CP tỉnh ngộ ra hai sự thật: muốn làm người lương thiện, không thể làm người lương thiện à đau đớn, tuyệt vọng. Qua chi tiết này NC muốn khẳng định điều gì? Khi nhân phẩm, lương tri đã trở về, Chí không thể quay lại kiếp sống quỉ dữ từ đó kđb/c sức sống lương thiện của con người không gì dập tắt nổi. Vậy thực chất b/c quá trình thức tỉnh của CP ở đây là gì Đây cũng chính là đỉnh cao bi kịch của CP Từ đó Chí Phèo đã có hành động quyết liệt nào? Lần đến nhà Bá Kiến này của Chí Phèo có khác những lần trước đó không? GV; l1: k/v trả thù à xoa dịu; l2: k/v muốn có cơm để mà ăn; l3: đòi lương thiện t/h khát vọng làm người tha thiết Em có nhận xét gì về lời CP nói với BK? Cả đời CP chưa bao giờ dõng dạc như thế, dứt khóat như thế, kiêu hãnh và tự tin như thế. Phải chăng anh canh điền 20 tuổi khỏe mạnh và đầy tự tin đã trở về, trở về để đòi lại thứ quí giá nhất của cđ mình. Muộn rồi CP không thể làm người lương thiện được nữa. Vì sao? (Định kiến xã hội, bộ mặt con vật của Chí) à tuyệt vọng. Chí Phèo tự bạch k/v lương thiện dữ dội. Hành động CP lựa chọn là gì? Có con đường nào khác cho Chí lựa chọn không? GV: Không còn con đường nào khác Chí có thể lựa chọn: Trước đây để tồn tại về thân xác Chí phải bán linh hồn cho quỉ dữ giờ đây lương tri trở về Chí lại phải thủ tiêu c/s. Em hãy nêu ý nghĩa cái chết của Chí Phèo? Thương thay cho Chí Phèo đau khổ cả một đời đến lúac chất vẫn chưa hết khổ, cái chết thật thê thảm "giãy đành đạch giũa bao nhiêu là máu tươi, mắt trợn ngược, mồm ngáp ngáp nhưng không ra tiếngà đầy uất ức "Ai cho tao lương thiện" Câu hỏi ấy ngàn đời còn vang lên. Chí vẫn còn muốn hỏi, những kẻ đã đầy đọa, bóp nát đời Chí GV: Người ta trách anh quá tầm thường đi bán linh hồn để mua lấy vài hào rượu cuối cùng bán sự sống để mua sự sống, bán đời lương thiện để mua đời lương thiện. và vì thế CP đã lương thiện ngay từ ngày ấy Bi kịch đã thực sự kết thúc sau cái chết của Chí Phèo chưa? Em nghĩ gì về chi tiết kết thúc tác phẩm GV chiếu sơ đồ hóa hiện tượng qui luật này Từ bi kịch của Chí Phèo em hãy xác định gía trị hiện thực và nhân đạo của tác phẩm (t/h sâu sắc qua bi kịch tha hóa lưu manh hóa, bi kịch bị sự tuyệt quyền làm người của Chí Phèo). (t/h trong mối quan hệ của Chí Phèo với bá Kiến và mối quan hệ với thị Nở) Em hãy tổng kết các giá trị đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của ăn bản Về nghệ thuật? Về nội dung (Ý nghĩa văn bản)? I II Hình ảnh làng Vũ Đại Nhân vạt Chí Phèo a. b. c.Quá trình thức tỉnh: - hoàn cảnh thức tỉnh: cuộc gặp gõa thị Nở vào 1 đêm trăng say khướt à gặp thị Nở à trận ốmà thức tỉnh * Sau trận ốm: + thấy tỉnh + miệng đắng, long mơ hồ buồn + người bủn rủn, chân tay không buồn nhấc è cảm giác rất thực của con người sau trận ốm à tỉnh rượu + Cảm nhận được cuộc sống xq thật giản dị: tiếng chim hót vui vẻ, tiếng cười nói của những người đi chợ, anh thuyền chài gõ mái chèo đuổi cá à tiếng gọi của sự sống, của cđ lương thiện vang vọng sâu xa trong tâm hồn Chí. + Nhận thức lại mình Quá khứ; ước mơ giản dị: "Chồng cày thuê,.. Hiện tại: Buồn và cô độc Tương lai: tuổi già à đói rét, ốm đau nhưng sợ nhất vẫn là cô độc è Chí nhận ra tình trạng tuyệt vọng của thân phận mình(tự nhận thức, tự thấy sự hiện hữu của mình, đối mặt với chính mình) è Nhà văn NC đã đi sâu vào tâm hồn con người để khám phá những biến cố tinh vi một cách chân thực và cảm động. * Tâm trạng Chí khi nhận bát cháo hành của thị Nở - Ngạc nhiên, mắt ươn ướt à vì lần đầu tiên hắn được một người đàn bà cho(cảm động, hạnh phúc) - lòng bâng khuâng à xúc động trước tình người cuả thị Nở, nhen nhóm tình yêu với thị Nở. - Cảm giác ăn năn, hối lỗi - Nhận thấy cháo hành ăn rất ngon à là biểu hiện của tình người giúp CP giải cảm, hồi sinh tâm hồn. + Nhớ lại người đàn bà đầu tiên trong đời + lo lắng cho tương lai à khao khát làm người lương thiện, muốn được làm hòa với mọi người, tin vào thị Nở è Thị Nở chính là cầu nối, là niềm hy vọng, chinh stình yêu mộc mạc chân thành đã thức tỉnh bản chất lương thiện của Chí Phèo è Nhà văn đã phát hiện và khẳng định nhân phẩm đẹp đẽ của người nông dân ngay cả khi họ bị cướp đi bộ mặt người, hồn người. * Khi bị thị Nở cự tuyệt: - Nguyên do: Baø coâ Thò Nôû khoâng cho Thò laáy Chí Pheøo, ñaáy cuõng chính laø ñònh kieán cuûa xaõ hoäi ñoái vôùi Chíà caùnh cöûa trôû laïi laøm ngöôøi löông thieän ñoùng saäp laïià Chí maõi maõi laø con quyû döõ cuûa laøng Vuõ Ñaïi - Tâm trạng, hành động: Hắn bỗng nhiên ngẩn người. Như hít thấy hơi cháo hành Ngẩn mặt, không nói gì Sửng sốt, đứng lên gọi lại Níu tay Thị Nở à khao khát được bấu víu Laïi uoáng röôïu.Haén caøng uoáng caøng tænh Cöù thoaûng thaáy muøi chaùo haønh à bi kịch Cöù oâm maët khoùc röng röùc à tuyệt vọng Giọt nước mắt: + l1: thức tỉnh, cảm động L2: thức tỉnh à tuyệt vọng tột cùng Càng uống càng tỉnhà thức tỉnh lương tri trọn vẹn è Đau đớn, quằn quại khi nhận ra bi kịch của mình (Thöùc tænh à hi voïng à thaát voïng à ñau ñôùn à phaãn uaátà tuyeät voïng (bi kịch bị cự tuyệt quyền làm người). Nghệ thuật: Miêu tả diến biến tâm lí tinh tế qua nghệ thuật trần thật linh hoạt, đa giọng điệu, * Hành động giết Bá Kiến rồi tự sát Tâm trạng phẫn uất tuyệt vọng à xách dao đi (say rượu nhưng lí trí tỉnh táo à đến nhà Bá Kiến Mục đích: đòi lương thiệnà lời nói dõng dạc " Tao muốn làm người lương thiện Nhận ra bi kịch đau đớn:" Không được ai cho tao lương thiện" à Tiếng kêu cứu tuyệt vọng - Chí Pheøo ñaâm cheát Baù Kieán à Hành động lấy máu rửa thù của người nông dân thức tỉnh quyền sống Chí Phèo tự sátà Sự cùng đường bế tắc è Sự thức tỉnh toàn diện về mặt nhân cách _ Cái chết của Chí Phèo là lời tố cáo sâu sắc, vừa rung lên tiếng chuông đòi quyền làm người của những con người bất hạnh. * Hình ảnh kết thúc tác phẩm: - Cả làng Vũ Đại nhao lên à Không khí ngột ngạt, đen tối của xã hội nông thôn trước cách mạng với những mâu thuẫn không thể điều hòa - Hinh ảnh Thị Nở nhìn xuống bụng mình thoáng nghĩ đến cái lò gạch cũ bỏ không à Nhấn mạnh tính quy luật của hiện tượng Chí Phèo à giá trị tố cáo và thương cảm sâu sắc. 3. Giá trị hiện thực và nhân đạo của tác phẩm a. Hiện thực Tác phẩm là bức tranh thu nhỏ về nông thôn Việt Nam trong xã hội cũ, phản ánh chân thực mối quan hệ người bóc lột người không chỉ đẩy người nông dân nghèo lương thiện vào sự bần cùng hoá, lưu manh hoá mà còn đẩy họ vào cái chết. b. Nhân đạo III. Tổng kết 1.Giá trị nghệ thuật - Kết cấu truyện độc đáo, ấn tượng (mở đầu bằng tiếng chửi, cơn say, kết thúc bằng cái chết) - Xây dựng nhân vật điển hình xuất sắc (Bá Kiến - Chí Phèo) bằng lời kể lời tả, lời độc thoại nội tâm, ngôn ngữ biến hoá giàu chất đời sống tạo ấn tượng sâu sắc trong lòng người - Lách sâu vào nỗi đau thân phận của Chí Phèo, miêu tả một cách chân thực và tài hoa tâm trạng tuyệt vọng: ngẩn người, nức kéo, tìm vào rượu nhưng càng uống càng tỉnh, tâm trạng của con người vừa ý thức vừa ra mình ... - Lối viết phục bút, chuẩn bị cho hành động vùng lên giết Bá Kiến - Ngôn ngữ biến hoá, giàu chất đời sống. 2. Nội dung Chí Phèo tố cáo mạnh mẽ, sâu sắc xã hội phong kiến nửa thuộc địa tàn ạo đã cướp đi cả nhân hình, và nhân tính của người nông dân lương thiện đồng thời nhà văn cũng phát hiện và khẳng định bản chất tốt đẹp của con người ngay cả khi tưởng như họ đã biến thành quỉ dữ. IV. Luyện tập - Củng cố Câu 1: Cuộc tình Chí Phèo - Thị Nở có ý nghĩa nhất là làm cho Chí Phèo: A. Tỉnh rượu B. Có ước mơ về một gia đình nho nhỏ, hạnh phúc C.Tỉnh ngộ Câu 2: Câu 2: Bà cô Thị Nở là đại diện cho: A. Định kiến của dân làng Vũ Đại, định kiến xã hội B. Người phụ nữ ích kỉ, không muốn nhìn người ta hạnh phúc Câu 3: Khi bị Thị Nở từ chối, Chí "ôm mặt khóc rưng rức", tiếng khóc ấy là biểu hiện của: A. Sự căm phẫn B. Sự tuyệt vọng C. Không thể say được Câu 4: Để được làm người lương thiện, Chí Phèo giết Bá Kiến rồi tự sát: A. Chí còn có thể có cách lực chọn khác B. Đây là cách giải quyết duy nhất của bi kịch Câu 5: Đặc điểm nghệ thuật không có trong tác phẩm Chí Phèo của Nam Cao: A. Sở trường miêu tả, phân tích tâm lý nhân vật B. Xây dựng nhân vật điển hình C. Tính chất trào phúng, mỉa mai, châm biếm Câu 6: Chí Phèo là kiệt tác của văn xuôi Việt Nam hiện đại bởi: A. Tác phẩm đã xây dựng được chuyện tình kì dị lạ thường, một chân dung thắng say rượu có một không hai B. Vạch trần mâu thuẫn giai cấp ở nông thôn, tình trạng tha hoá của người nông thôn, đồng thời thể hiện lòng tin vào bản chất tốt đẹp của người nông dân - Hướng dẫn tự học + Cảm nhận về nhân vật Bá Kiến +Chiều sâu nhân đạo của Nam Cao qua nhân vật thị Nở + Làm rõ sự độc đáo trong cách mở đầu và kết thức truyện Chí Phèo. Bài tập về nhà C©u 1 Nhµ v¨n NguyÔn Minh Ch©u cã nhËn xÐt vÒ Nam Cao b"ng mét c©u: "C¶ cuéc ®êi chÝnh m×nh vµ c¸c nh©n vËt cña m×nh ®Çy rãng riÕt còng chÝnh lµ s¨n ®uæi c¸i nh©n c¸ch cña con ngêi nãi chung". Em cã suy nghÜ g× vÒ c©u nãi nµy khi häc xong t¸c phÈm §êi thõa vµ ChÝ PhÌo? Câu 2: Nếu phải viết đoạn kết khác cho Chí Phèo em sẽ viết như thế nào?